Nihal Olçok gibi birkaç sene sonra adalet arayışında tosladığı duvarlardan bezip Halk TV’nin kapısını çalacak. Öyle ya, kim derdi, AKP’nin 11 seçimde reklam kampanyalarını yürütmüş birinin eşi, ilk çocuğuna “Tayyip” adını vermiş bir anne, kocası ve oğlunun katillerinin bulunmasında iktidardan ümidi kesecek, muhalefetin başlıca yayın organına defalarca konuk olacak. Kol kırılır, yen içinde kalır ama sızısı geçmek bilmezse o yen’i sıyırmaktan başka çare kalmıyor işte bazen.

Dilin temsil edemediğini barut mu temsil edecektir? Tutku suçları çoğun cezasız kalır, verili hukuk zaten yamalı bohça gibidir, bu durumda barut, tecellisi mahşere kalmış bir adaleti mi gözüne kestirmiştir, şimdi ve derhal işleyecek bir adalet? Şayet Benjamin haklıysa ve gerek egemen iktidar yapılanmasının şiddet pratikleri gerekse karşı-şiddet oluşumları kendi ahlaki zeminini yaratmak mecburiyetindeyse bir tür karşı-şiddet potansiyeli olarak “barut” kendi meşruiyetini nerelerden çekip alacak, ne türden bir ahlaki söylem oluşturacaktır, parça parça edilmiş, sömürgeleştirilmiş bedenlerin gerçekliği yeterli midir?

Bu planlı cinayette kurbanın “camia içinden” hayli nüfuzlu bir kişi olması önemli. Bilinen kadarıyla çok uzun yıllardır bir benzeri yok. Yani MHP örgütü ile ilişkisi açık ama hangi kademesiyle sorusu –şimdilik belirsiz(?)– bu cinayet “töre”nin açıkça çiğnenmesi demek. MHP’nin hem bu nedenle hem de öldürülecek olanın önemli bir parti içi muhalif olduğunu bilerek ve ayrıca cinayetin parti içinde ve “mücavir alanı”nda büyük tepkilere yol açacağını dikkate alarak; planlamışsa iz bırakmamak için, birilerini azmettirmiş ise kendisiyle ilişkili olduğunun anlaşılamaması için özel bir titizlik göstermesi beklenirdi.

Ümit Hassan, milliyetçi tarih hamaseti duvarını tuğla tuğla sökerken, kendisi asla bir karşı-hamasete yeltenmedi. Sözgelimi şamanlığın ve ilkel-barbar topluluğun eşitlikçi-demokratik göreneklerinin, pekâlâ eşitlikçiliğin tahribinde ve Devlet'in inşasında harca katılan malzemeler, kullanılan "teknikler" arasında bulunduğunu hatırlattı. Ancak o, sosyalist düşünüşün geniş ailesi içinde, insanların toplu yaşayış tecrübelerinin iptidasına uzanan bir kolektivist-komünizan cevher taşıdıklarına, kadim tarihsel tecrübeden süzülüp gelen tükenmez bir köksapın varlığına inanan romantik-devridaimci düşünüşe yakındı.

Dünyada sorun çoktu. Başta kadın sorunu, kestirmeden “sınıf” sorununa bağlayıp indirgemekle içinden çıkılmayacak bir yığın sorun. İnsanlık, bütünüyle, ırk ayrımcılığının yarattığı sorunları çözdü, bitirdi mi? Öbür yanda koskocaman bir çevre sorunu, onu yaratan teknolojik ilerlemenin önümüze yığdığı türlü türlü sorunlar. Bunlar olurken sosyalistlerin hala “doğayı egemenlik altına almak” çağının kelime haznesinden alınan bir dille konuşmaya devam etmesi. Bunlar böyle birikirken bizim mahallede bunların kafa karıştıran ve birtakım ikincil konuları öne çıkartarak asıl belirleyici sorun olan “kapitalizme karşı mücadeleyi” önemsizleştiren yapay sorunlar olduğu tartışılıyordu.

Kömür şirketine, ormanı satan bakana, madenin zeytinlere zarar vermeyeceğini iddia eden bilirkişiye, aslına bakarsanız, düpedüz devlete karşı yurtlarını savunan İkizköylüleri ve ormanlarını, hepsini beraber düşüneceğiz; İlkay Demir’i, Celal Çoban’ı, Mamo Polat’ı, Yaren Arslan’ı, Pofu’yu… Direnişle geçen yıllar, zeytinler, çamlar, mahkemeler, termik santral, “beni ağacımla tek çek” diyen Melahat Abla. Tarihe ve coğrafyaya sıkı sıkıya bağlı, gerçek bir hikâye bu. “En yalın haliyle.”

Altılı Masa’da bugüne kadar baskın olan ikinci vizyon ise esasında seküler-milliyetçi bir devlet restorasyonunu hedefliyor. HDP’yi dışarıda bırakan, bununla birlikte kimi jestlerle Kürt seçmenin gönlünü kazanmayı “ihmal etmeyen” bir stratejiyle %50’yi aşmayı esas alıyor. Ana-muhalefet bloku açısından risk taşıyan bu stratejinin başarılı olabilmesi için HDP’den gelebilecek ortalama %12’lik desteğin iktidar blokundan ve yeni kurulan partilerden gelecek destekle ikame edilmesi gerekiyor.

Freud’un büyük başarısı -klinik pratiğini tam da öyle yürüttüğü için karşısına bambaşka biçimde çıkan olay-, nevrozları tanıdığı ve/ya da keşfettiği ölçüde psikanalitik yöntemi geliştirmiş olmasıdır. Yani hem bir tedavi hem de bir inceleme yöntemi olarak psikanaliz pratiği tanı koyma süreci ile eşzamanlıdır. Tanı ve tedavi birbirinden ayrılması mümkün olmayan bir bütün oluşturur. Buradaki biricik norm ve referans çerçevesi yardım talebiyle klinisyene başvuran öznenin bizzat kendisidir artık.

Petro geçen Temmuz’daki yarışı az farkla da olsa kazandı ve şimdi de altmış yıldır hem birbirleriyle hem hükümetle hem de hükümetin yanında savaşan beş silahlı örgütle altı aylık bir çift-taraflı ateşkes anlaşmasına varıldığını açıkladı. Bunun hemen ardından ülkenin en eski gerilla örgütü ELN’den henüz kendilerinin bunu kabul etmediklerine dair bir açıklama geldi ve hükümet de bu örgütle ateşkesin şimdilik askıya alındığını duyurdu – ama ELN ile Kolombiya hükümeti arasında 2017’den beri kesintilerle de olsa sürdürülen barış görüşmeleri hâlâ devam ediyor.

İyimserliğin haklı itibar kaybı, dahası zalim iyimserliğin mahzurları, acaba öteki uçta, bir zalim kötümserliğe güç ve haksız itibar kazandırmıyor mu? Yani kendini tahribe yönelen bir kötümserlik, pasifize eden bir karamsarlık; sinizmin nihilizme doğru koşması...? İyimserliği men ederken onun karşısına umudu çıkaranların meselesi, zaten buna mani olmak.  Umut, sonucundan bağımsız olarak, yapılmasının doğru olduğuna inanılan eyleme yapılan duygusal yatırımdır zira.

Barışma yönünde bir “irade” varsa, sorunlar yumuşatılabilir, diyalog kurulabilir. Ama başka birçok toplumda da olduğu gibi bizim siyasi geleneğimizde “sorunu çözmek” sorunu çıkardığını düşündüğümüz tarafın sırtüstü yıkılıp aman dilemesi olarak anlaşılır. Bu ise herhangi bir şeyi çözmez, varolan sorunun zaman içinde eklenen yenileriyle dallanıp budaklanmasını getirir. Bu mantıkla yirmi ikinci yüzyıla da İslamcılık/laiklik itişmeleriyle girebiliriz.

Recep İvedik, olağan ve alışıldık değerlere, normlara ve tutumlara geçici kaçaklar yapan estetik bir tariftir. Anlık, geçici şoklar yaratmaya eğilimli bir estetiğin tezahürüdür. Cazibesini işçi-işveren, hizmet veren-müşteri, elit-sıradan arasındaki hiyerarşileri kısmen tersyüz etmesinden alır. Bu estetik pekâlâ politik bir dile eklemlenebilir ama o politik dilin kendisine indirgenemez.