Danimarka’da Her Şey Güzel Olacak mı?
8 Temmuz 2019 Pazartesi
5 Haziran’da Danimarka’da genel seçimler yapıldı ve parlamento yenilendi. İktidardaki merkez sağ koalisyon, parlamentodaki çoğunluğunu kaybederken, Sosyal Demokratlar önderliğindeki Sol Blok sandalye sayısı itibarıyla %52’lik bir çoğunluk elde etti. Sol Blok’u oluşturan dört parti arasında yirmi gün süren hükümet kurma pazarlıkları sonucunda, diğer üç partinin dışarıdan desteğini alan Sosyal Demokratlar bir azınlık hükümeti kurdu ve 27 Haziran’da göreve başladı.
Hakikati Söylemek
7 Temmuz 2019 Pazar
Atina'da yurttaşların demokratia dedikleri kavramın üç temel bileşeni vardır: eşit konuşma hakkı (isegoria); eşit katılım (isonomia) ve parrhesia, yani özgürce konuşabilme hakkı. Bugünkü yurttaşlık kavrayışında oldukça ütopik duruyor bu haklar. Sokrates'in soru ve cevaplardan oluşan diyaloğu, parrhesia'nın temel tekniğidir. Parrhesia Atina'da iyi vatandaşa özgü kişisel ve etik bir tutum olarak da kabul edilir.
İstanbul Seçiminin Ardından: Plebisiter Liderliğe Karşı Kitle Demokrasisi
5 Temmuz 2019 Cuma
23 Haziran Pazar günü yapılan İstanbul Belediye Başkanlığı seçiminin, yerel seçim mahiyetini aşıp ülke genelinde bir genel seçim havasında yaşandığı herkesin ortaklaştığı görüşlerden biri. 23 Haziran seçimi, iktidar nezdinde icraat ve hizmet propagandasının artık yetmediği bir zeminde, kutuplaştırma ve damgalama siyasetinin şiddetini arttırdığı bir süreç oldu. Muhalefet nezdinde ise seçim süreci demokrasi alanında verilen bir mücadele olarak görüldü.
Heteroseksist Abluka (II): "Fuhuş" ve Kadın Düşmanlığı
4 Temmuz 2019 Perşembe
Fuhuş, daima, mizojininin ahlâkçı ambalajlarla sarmalanmasının pervasızca billurlaştığı bir mesele olagelmiştir. Gerçekten de, fahişelik ile patriyarka ilişkiselliği, esasında bir “kriz” olarak AIDS’le oldukça paralel bir tarihsel ortaklaşma sergilemiş olan frengi özelinde de karşımıza çıkar ve kararlı bir sürekliliğe işaret eder. Fransız Devrimi ile birlikte, kadınlar birey kabul edildiği ve kocanın tiranlığı kaldırıldığı halde, “koca ile karısı” arasında eşitlik kurulmadı. Geç 19. yüzyılda, bütün Avrupa'da ve Amerika'da kadınlar, kocalarının yasal vesayeti altındaydılar.
Heteroseksist Abluka (I): Geç Osmanlı ve Erken Cumhuriyet Üzerine Notlar
3 Temmuz 2019 Çarşamba
Ulus-devletlerin formasyon sürecinde ırkçılığın bilimselleştirilmesi, esasında bilimin ve bir tür “insan mühendisliği” olmaya soyunan biyomedikal tıbbın, siyasal teknolojilerin rafine edilmesinde işe koşulmasının tarihsel prototipini oluşturmuştur. Soyluluk diskuruna dayanan ırkçılıktan maşizme, militarizme, eril cinsiyetçiliğe, oradan da homofobiye giden bir “kral yolu” vardır ve bunun zeminini de normatif ahlâkçılık döşer.
31 Mart’tan 23 Haziran’a
1 Temmuz 2019 Pazartesi
31 Mart’ta yapılan yerel seçimleri Millet İttifakı adayı Ekrem İmamoğlu çok küçük bir farkla kazandı. Seçim sonrası yaşanan “hukuki” süreç sonucu seçimin yenilenmesine karar verildi. 23 Haziran’da yenilenen seçimlerde Ekrem İmamoğlu farkı 800 bine çıkardı. Seçim öncesi yapılan bazı anketlerde bu kadar fark “tahmin” edilmişti, fakat anketlere güven pek kalmadığı için bu fark yine de sürpriz sayılabilir.
Hume’un Nedensellik Analizi Üzerine Bir İnceleme
26 Haziran 2019 Çarşamba
Nedensellik, gerçekleşen her olayın bir nedeni olduğunu ve aynı koşullar altında aynı nedenlerin aynı sonuçları doğuracağını belirten bir kavramdır. Öyle ki, bilginin edinimi, sürdürülebilirliği ve meşruiyeti söz konusu olduğunda nedenselliğe verilen önem, onu basit bir kavramdan ziyade bir ilke olarak kavratmak eğilimindedir. Bu açıdan, nedenselliğin halihazırda verili bir kavram olarak düşünüldüğünü söylemek de mümkündür.
Bir Dönem Kapanırken
22 Haziran 2019 Cumartesi
Demokrasilerin en büyük özelliği hükümetin iktidardan seçimle uzaklaşmasıdır! Yani, iktidarın kansız ve sarsıntısız, sandıkla değişebilmesi... Demokrasinin ilk koşulu budur, diyor Popper. İnsan hakları, basın özgürlüğü, anayasa, sınırlı devlet, hukukun üstünlüğü vs. Bunlar demokrasiyi tamamlayan, olmazsa olmaz kavramlar... Fakat ilk koşul iktidarın seçimle gitmesidir. Gidebilmesidir! Türkiye -bir kez daha- demokrasi sınavı veriyor.
Ve Tasnīf… Farklı Zamansallıkların Peşinde
20 Haziran 2019 Perşembe
Modernliğin kendini inşa etme sürecinde Yeninin bir değer haline gelmesiyle Yenilik üretiminin ve buna yönelik talebin en yaygın olduğu alanlardan bir tanesi de sanat alanı olmuş ve sanat eserinin ve sanatçının “değeri” ortaya konulanın Yeni olup olmamasıyla ölçülmeye başlanmıştır. Sanatçı, deha ve yaratıcı gibi sıfatlar ve öznellik durumları daima Yeni olan ile ilişkileri etrafında düşünülmüştür.
Ekrem İmamoğlu Neden İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Değil?
17 Haziran 2019 Pazartesi
İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı seçiminin akıllara zarar gerekçelerle ve yöntemlerle iptal edilmiş olması, “tek adam” totaliterliğinin bütün kurumlara hukuken ve fiilen yansımış olması yüzündendir. Seçim kurullarının, itiraz mercii yüksek mahkemelerin atama usulleri ve atananların niteliklerinin kaynağı da elbette bu başucu kitabı ve buna göre yapılan yasalardır.
Edebiyatın Felaketi, Felaketin Edebiyatı
16 Haziran 2019 Pazar
Bitmeyen bir yas halinin devamlı sürdüğü, yas yasağının, kadim ilkelerin çiğnendiği ve haysiyet arayışındaki insanın, evrensel duyarsızlığından türeyen her acı edebî düzlemde bir akışı simgeler. Bir yerde faile yöneltilen af sarkacı, aynı zamanda soykırım iradesinin de lağvıdır. O iradeyi başat kılan asli güce karşı gelmektir ve bir bakıma da bunun olanaklarını tartışır Nichanian.
Levinas’ın Bobby’sinden İdris Baluken’in Oko’suna: İnsanlık, Hayvanlık ve Vahşet
14 Haziran 2019 Cuma
Baluken’nin dört duvar arasında, tasmasını ve zincirlerini kırıp özgür ovalara, şehirlere ve dağlara saldığı Oko, okuyucunun gözlerinin içine bakıyor. Oko bizleri vahşetin ve dehşetin toplamına dönüşen insan icadı sınırları reddetmeye ve masumiyetin temsili olan “hayvanlığı” yeniden ele almaya davet ediyor. Bunun için de icabında yalnız kalmayı ve gerektiğinde mücadeleyi göze almayı da davetiyenin hemen yanına iliştiriyor.
Rusya-ABD İlişkilerinde Tartışmalı Bir Figür: Donald J. Trump
12 Haziran 2019 Çarşamba
Son süreçte uluslararası toplumun muhayyilesini meşgul eden en mühim meselelerden biri kuşkusuz Donald J. Trump ve V. V. Putin arasındaki tılsımlı "rabıtadır". Bilhassa Amerikan kamuoyunun 2019 yılı Nisan ayına kadar taşıdığı en büyük şüphe, Kasım 2016'da vaki olan başkanlık seçimlerinde iki portrenin bir "gizli antlaşma (collusion)" yaptığı yönündeydi.
Sahadaki Kamera: Haklı Nedenlerimiz VAR!
10 Haziran 2019 Pazartesi
“Teknolojinin insan hayatına sağladığı kolaylıklar” gibi bir ezber kategorisinin içinde bu konuyu ele alamayız. VAR sistemi, futbolun spor ve oyun kategorisinde olduğunun göz ardı edilip kontrol edilmesi ve denetlenmesi gereken bir “bela” olarak görülmesinin bir sonucudur. Amaç, futbolda adaleti sağlamak, hata payını düşürmek gibi kolaylıkla ifade edilen bir şey değil bana kalırsa.
Dekadans ve Haz (II)
9 Haziran 2019 Pazar
Özellikle kamusalın özel mülkiyet haklarıyla ve iktidar olanaklarıyla saptırılması sadece bir bütün olarak devleti, kurumları değil, bireyi de yapısal, ruhsal yıkımla, bozulmayla karşı karşıya bırakır. Zira kamusalın tekelleştirilmesi, hem de bu sürecin şaibeler ve hukuksuzluklarla yürütülmesi, aynı zamanda insanların da tekelleştirilmesi ve araçsallaştırılması sonucunu getirir.
Dekadans ve Haz (I)
8 Haziran 2019 Cumartesi
Birey ve gruplar için geçmişin bağlayıcı, kısıtlayıcı referanslarından kurtulmak, bir anlamda özgürleştirici olsa da tüm anlamsal değerler düzeninin yıkılması, bu çağın hükmedici aklı olan “araçsal akıl” için bu değerlerin işlemsele tabi tutulup bir araca, hammaddeye, günlük yarara indirgenmesiyle bireyin kendisi de söz konusu piyasa özgürlüğünün bir aracına, hammaddesine dönüşmüş oldu.
Topluca Hareket Eden Piramit
2 Haziran 2019 Pazar
Oğuz Atay, Tutunamayanlar’da iş takibi için gidilen bir devlet dairesinde geçen bir günü anlatır. Dairedeki hademeden, memura, şube müdürüne ve oradan genel müdüre doğru yükseldikçe, bu artan liyakat nedeniyle yukarıdakine erişmek, ona temas etmek zorlaşır. Kafka romanları ise bu ciddiyetin ardını nasıl bir keyfin doldurduğunu anlatır. Yani vasıflı bir idareci, küçük, yerel piramidini yaratarak orada kendi keyfini sürer.
İstanbul’da Ne Oldu?
31 Mayıs 2019 Cuma
Uzun süredir Türkiye gündeminin ana maddelerinden biri yerel seçimler. 31 Mart seçimlerinde CHP’nin (Bursa hariç) bütün büyük kentlerde ve özellikle İstanbul’da belediye başkanlığını kazanması siyasi iklimi oldukça hareketlendirdi. İstanbul büyükşehir belediye başkanlığı seçimlerinin YSK tarafından iptali ve yeniden seçime gidilmesi bu sürece ayrı bir renk kattı.
Avrupa’da “Küçük” Partilerin Hayaleti Dolaşıyor
29 Mayıs 2019 Çarşamba
Henüz kesin bir yargıya varmak zor olsa da geleneksel olarak AB yanlısı olarak kümelenen EPP, S&D, ALDE ve G/EFA gruplarının parlamentonun yaklaşık %70’ini temsil edecek olmasına karşın, “Avrupa kuşkucuları” (Eurosceptic) adıyla tanımlanan sol ve sağ popülist partilerin toplam sandalye sayısının 250’de kalması, yakın tarihte şekillenmesi beklenen AB kurumları için önemli bir gösterge sayılabilir.
Kalabalığın Samimiyeti
27 Mayıs 2019 Pazartesi
Ne zaman bir miting ya da cenaze, herhangi bir amaç için toplanmış bir kalabalık görsem çoğu kişi gibi ben de aklımdan şu soruları geçiririm: Bu kalabalığın ne kadarı samimi bir şekilde oradadır, ne kadarı değildir? Geçerken mi katılmıştır o kalabalığa, âdet yerini bulsun diye mi, yoksa gerçekten inanarak mı?
"Troçki, Antisemitizm, ‘Kitleler’": Warren Montag ile Söyleşi
25 Mayıs 2019 Cumartesi
Troçki ismi anıldığında genelde yenilginin ve karşı devrimin çölünde çığlık atan, kopkoyu bir yalnızlık içinde, terk edilmiş, sürgüne vurulmuş ve hor görülmüş bir peygamber akla gelir. Ancak Troçki’yi ve 1917’nin mirasını/hatırasını mezara gömmeyi kendine görev edinmiş “Troçki” dizisi, bir absürt melodram olarak, Isaac Deutscher’ın “Silahlı Peygamber” diye adlandırdığı şeyi ortaya çıkartıyor.
Siyasi Bir Özne Olarak YSK Rejim Müteahhitliğine Soyunurken
22 Mayıs 2019 Çarşamba
YSK kararında etkin bir damar Erdoğan faktörü idiyse, diğer damarın da devletin öz beka kaygısı olduğunu görmek gerekiyor. Devleti önce parti, giderek karizmatik tek adam ile özdeşleştiren, iki yüz yıllık devlet kurumsallaşmasını tarumar eden, bir öteki safhada kendi yetişmiş parti kadrolarını da tasfiye eden bir anlayış, bir tek adam rejimi dahi değil, bir “benden sonra tufan” rejimidir.
E-Otokrasi ve Çin’in Toplama Kampları
18 Mayıs 2019 Cumartesi
Akıl üzerinde egemenlik kurmak din ve siyaset tarihi kadar eski. Fakat dijital devrim ile geniş yelpazeli biyolojik ve psikolojik gözetleme araçlarının sunulduğu ve bunların sürekli geliştiği yeni bir çağın eşiğindeyiz. Güvenlik kameraları, cep telefonları ve kredi kartları ile gözlem altında yaşıyoruz. Gündelik eylemlerimiz kodlanan bilgiye ve ticari mala dönüşürken iktidar sahiplerinin ve küresel şirketlerin egemenlik araçları da çeşitleniyor.
Zamanın Yaratıkları
17 Mayıs 2019 Cuma
Paradokslar çözülmeyi bekleyen problemler olmaktan çok mevcut problemleri mevcut olmayan yollarla düşünmeyi sağlayan, cevaplanması gereken sorulardan ziyade mevcut soruları sorunsallaştıran bulmacalar olarak düşünülebilir Carroll’da. Belki de Carroll’ın çocuklardan ziyade anlam ve saçmalık arasında, aklın uykusunda ortaya çıkan en karanlık yaratıkların gezindiği, düş ile gerçeğin sınırındaki problemleri düşünebilmeleri için yetişkinlere yazdığını söylemek gerekir.