Gönüllü Riayet ve Türklük Sözleşmesi
14 Ocak 2022 Cuma
Ünlü, kendini Türk/Müslüman olarak kabul edenlerin, kendi üzerine düşünememe, kendini sorunsallaştıramama, duygularını ve düşüncelerini oluşturan faktörlerin dökümünü çıkaramama, imtiyazlarını görememe veya kabul edememe gibi çok önemli ortak paydalarda birleştiklerini savunur. Elbette bu, eleştirel bilincin, diyalektik düşünüşün askıya alınması da demek. Peki, böyle bir durumda, gönüllü riayet üzerine kurulmuş bir kimlik edinme sürecinin ve bunun içselleştirilişinin ardından, şimdiki iktidara karşı duyulan gönüllü riayetin ilgasından nasıl söz edilebilir?
Kısa Bir Değini: “Türkçe Tıp” Garabeti Üzerine
14 Ocak 2022 Cuma
Arkaik ve anakronik bir can çekişmeden farksız olan, tıp veya hekimlik dilinin Türkçeleştirilmesi girişimlerindeki koyu cehaleti, o bildik tözcülüğüyle “Öztürkçe” ideolojisini, Türkçülüğün Esasları’nın ikinci bölümünde öngörülen program kapsamında ve “ıstılah ve ıslah” yolundaki pedagojik türküyü ne kadar eleştirsek az. Bu meseleyi politika sularına demirlemeden ele almak da, bir o kadar olanaksız.
Mülteci Bedeni ve Mezarlıkları
13 Ocak 2022 Perşembe
Dağların, denizlerin, göllerin ve kimsesiz mezarlıklarının birer mülteci mezarlığına dönüşmesi mülteci krizinin önemli bir göstergesidir. Mülteciler önemli sağlık sorunları ile karşı karşıya kaldıkları göç yollarında bulaşıcı hastalıklara, vahşi hayvan saldırılarına maruz kalmaktadırlar. Bunların yanı sıra güvenlik önlemlerinin hiçe sayıldığı teknelerde, mülteciler ölümle yüz yüze gelmektedir. Geçişlerin güvenlik güçlerine yakalanmadan gerçekleşmesi için dağ yollarını kullanan mülteciler donarak hayatlarını kaybetmektedir.
Şili'de Yeni Bir Başlangıç
12 Ocak 2022 Çarşamba
Boric gibi öğrenci hareketinden gelip parlamento ya da belediye yönetiminde yer alanların sayısı son yıllarda arttı. Örneğin geçen yıl Şili Komünist Partisi’nden (PCC) aday olup seçilen, Santiago Belediye Başkanı Irací Hassler bu kuşağın sembollerinden. Bu genç kuşak hem siyasette yeni şeyler söylüyor hem de giderek daha baskın bir rol oynuyor. Aynı zamanda on yıl öncesine kadar kıtada hakim anlayış olan Bolivarcı sosyalizm yaklaşımından farklı bir solu yeşertmenin yolunu arıyorlar.
"Toplumsal Dinamikleri Psikopatolojik Kavramlarla Anlamaya Çalışmak Önemli Yanılgılara Yol Açar"
9 Ocak 2022 Pazar
Neden narsisistler iktidarda? Çünkü Dünya halkları için gittikçe daha kaygı verici hale gelen dünya hali, geçmişin yaralarını deşiyor, yeni narsisistik yaralanmalara yol açıyor, toplulukların kurtarıcı arayışını harlıyor. “Kurtuluş”, “yeniden doğuş” vaat eden narsisistik liderlerin, “tek adam”ların yükselişi, şaşırtıcı değil.
Kieslowski’nin Rengi
8 Ocak 2022 Cumartesi
Evrenselliğe ilişkin zihnimi ilk kuşatan soru şu: Kieslowski, duyguların evrensel oluşuna inancını acaba hiç yitirmiş miydi? Cevabım ise bir temenniye bürünerek çok açık aslında: Sanmıyorum. Şüphesiz onun rengini evrensel bir bütün haline getiren, onun insana, hayata değgin her şeye sımsıkı tutunmasıydı.
“Çıkar Telefonunu Göster!” veya “Tetiklendim!”
6 Ocak 2022 Perşembe
Kızılderililer çok hızlı yürüdüklerinde durup ruhlarının onlara yetişmesini beklermiş. Türkiye’de de bir jenerasyonun ruhu hâlâ teknolojinin alıp başını gittiği, tüketim kültürünün yaygınlaştığı serbest piyasa ekonomisine yetişemedi. Yazdıklarımın bu insanların bir savunması olduğu düşünülmesin, daha çok bir tercüme gibi düşünebilirsiniz. Yani basitçe, “Çıkar telefonunu göster!” demek “Tetiklendim ve bununla baş edemiyorum,” demek.
"'Hayal Gücü Demokrasisi' İçin"
5 Ocak 2022 Çarşamba
Altı aydır Afganistan’da hayat mücadelesi veren yazarlar da odalarına kapanıp kitaplarını yazmak, başka şeylerle rahatsız edilmemek isterlerdi. Bizim insani, yani etik görevimiz bize muhtaç olanlara elimizi uzatmak ise, bugün bunu yapmaya çalışıyor, Myanmar, Belarus, Afganistan gibi yangın yerine dönmüş ülkelerdeki yazarları kurtarmanın yollarını arıyoruz. Gerçek anlamıyla, hayat kurtarmaya çalışıyoruz. Örneğin, yazdan bu yana elliden fazla yazarı aileleriyle birlikte Afganistan’dan çıkarmayı başardık.
Hasta/lık, Bir Ömür: “Dermansız”ın Meskeni
5 Ocak 2022 Çarşamba
Hastalık, belli açılardan “tarihsel” bir şeydir, sürece yayılır. Öyledir; hatta ani zehirlenmeler, akut tablolar, kalp krizleri de, evet, “hastalık”tan sayılmaz. Rahatsızlık veya maraz olarak hastalık, bir bakıma, tıp müessesesinin veya hastanelerin belli bir kronik erimde yapılandırıp armağan ettiği, iliştirip iliklediği bir şeydir. Tanılama ve dolambaçlı klinik karar prosedürleri üzerinden temin edilir.
Mültecinin Payı/“Hak”kı ve Şiddet
3 Ocak 2022 Pazartesi
Elbette kişisel öfkeler ve/veya diğer kişisel bir şeyler bir yerlerine yapışmış olabilir bütün bu fiillerin ancak esas dinamiğin, saikin, menşein buralarda bulunamayacağı aşikâr. Hatta tüm bu farklı yerlerde, hatta farklı zamanlarda tesadüf edilen emsallerin buluştuğu noktada ister istemez işaret edilen şey “kökensel”, “mitik” ya da “nesnel” şiddet. Tam da bu yüzden o “cani”ye bütün sorumluluğu yıkıp, duyarlılıklarımızı dile getirip, yasa metinlerinde değişiklik talep edip, “vicdan”ımız rahat öylece yerimizde oturamayız.
AB’nin Fantezi, Distopya, Sinizm Ağırlıklı Türkiye Hibe Programları
31 Aralık 2021 Cuma
Her ne kadar bütün bu kurumlar Erasmus+ kapsamında ve öğrenci/personel hareketliliği bağlamında proje üretme hakkına sahipse de, kurumların rejimle olan organik ilişkileri, savunma sanayii ağırlıkları, İletişim Başkanlığı gibi son derece tartışmalı bir yapının da aralarında bulunması AB hibelerinin rejimin kontrolünde nasıl ve kimlere verildiğini, AB Ankara Temsilciği’nin ise bu etik-dışı uygulamalara nasıl göz yumduğunu, militarist gidişata dolaylı olarak nasıl cevaz verdiğini iyi anlatıyor.
Şili’nin Yeni Devlet Başkanı ve Yeni Anayasa Süreci
30 Aralık 2021 Perşembe
Boric’in aday olup seçildiği yeni sol koalisyon Frento Amplio (FA) yeni seçim sisteminin ilk defa işlediği 2017’de Temsilciler Meclisi’nde yirmi, Senato’da bir koltuk kazandı. FA’nın önemli figürleri ilk siyasi deneyimlerini 2011-2013 öğrenci protestoları sırasında edinmişlerdi. Gabriel Boric de öğrenci protestoları sırasında Şili Üniversite Öğrenci Federasyonu (FECH) başkanıydı. Kongre’ye 2013’te bağımsız aday olarak seçilen Boric, ikinci defa yarıştığında FA’nun adayı olarak seçildi.
Açlık Politikaları ve Kurbanlar
29 Aralık 2021 Çarşamba
Şu an, neoliberal ekonomi politikaları sonucu Türkiye'de iktidardakilerin ve iktidarın gücünü paylaşan iş dünyasının takdir ettiği kurbanlar, günah keçileri hepimiziz. İktidarın bize çığırdığı dualar da, ''müşterek fedakarlığımız'' sonucu öleduruşumuzun kutsanması. Açlık politikalarının derdest edilmesinin yolu, neoliberal ekonomi politikalarını, bu politikaların aktörlerinin ''homo sacrificus'' yaratma motivasyonlarını sorgulamaktan geçiyor.
Kim Kazanır, Kim Kaybeder? Adaylar ve İhtimaller
28 Aralık 2021 Salı
Millet İttifakı’nın aşil topuğu ise HDP/sol bloğudur. Çünkü HDP/sol ittifakı ile dirsek teması olmadığında bile Cumhur İttifakı’nın aynadaki aksi ile CHP’den mürekkep olan Millet İttifakı’nın, HDP/sol ittifakı da bu bloğa destek verdiğinde Cumhur İttifakı’nı fersah fersah geçeceği aşikârdır. Üstelik bu, HDP/sol’un üçüncü bir ittifak kurması durumunda bile değişmeyecek bir kemiyettir.
Halep’ten Küçük Halep’e… Peki Şimdi Nereye?
27 Aralık 2021 Pazartesi
11 Ağustos’taki pogrom girişiminden sonra bölgedeki gerilime daha fazla seyirci kalamayan kamu otoritelerinin göçmenlere yönelik politikaları tamamen değişti. Suriyelilere yönelik saldırılara katılanlara yönelik yaptırımlar yasal işlem başlatmak ile sınırlı kalırken, aldıkları bir dizi kararla devletin sağ elini bu sefer Suriyeli sığınmacılar için harekete geçirmiş olan idarecilerin uygulamaya koydukları bir dizi karar, pogrom gecesinin mağduru olan bölgedeki Suriyeliler için hayatlarını daha da zorlaştıracak sonuçlar doğurdu.
Silsileler ve Siyasalın Nevrozu: Kalıntıların Ardından Müphemliğin Yönetimi
22 Aralık 2021 Çarşamba
Kişisel bazda olmasa da gruplar, partiler ve topluluklar bazında ele alabileceğimiz nevrotik bozukluk Kıbrıslı Türklerin zamanından (geçmişten, şimdiden ve gelecekten) çok şey çaldı ve çalıyor. Ânın ve tüm zamanın yitip gitmesine neden olan bu siyasal anlayış, biraz abartarak söylersek eğer, Kıbrıslı Türklerin gelecek beklentilerinin şimdinin esiri olmalarına yol açtı.
Arzulanan Türk’ü Kurgulamak: Edebiyatın Ulusu, Ulusun Edebiyatı
19 Aralık 2021 Pazar
Kadir Dede’nin milliyetçilik ve modernist milliyetçilik kuramlarına dair geniş bir literatüre yer verdiği çalışmasında Erken Cumhuriyet Dönemi’nde yayımlanan romanlar bazında Türk kolektif kimliğinin üretilmesinde başvurulan temel unsurlar dil, tarih ve coğrafya olarak belirlenmiştir. Bu üç unsur romanlarda verilen ağırlıklara orantılı olarak oldukça detaylı bir şekilde incelenmiştir.
Mevcut Türkiye Koşullarında Hakikati Söyleme Cesareti Üzerine
17 Aralık 2021 Cuma
Sokak röportajında ülkede her şeyin yolunda olduğunu, gül gibi geçinip gittiğini söyleyen vatandaş ile giderek derinleşen yoksulluğa, kısıtlanan özgürlüklere ve haksız yargılanmalara değinen vatandaş arasında kimin hakikat anlatıcısı olduğuna nasıl karar veririz? Elbette bu retorik soru üzerinden önerim antik Yunan kültürüne dayanan Parrhesiastes ile Descartesçı yaklaşımın sentezinin bize yanıt verecek olması; lakin bu coğrafyada, bugünkü politik, siyasal ve ekonomik koşullarda Türkiye vatandaşı olarak Parrhesiastes olmak modern Descartesçı anlayışla taçlanıyor diye düşünüyorum.
Psikanaliz Niçin Korkutucudur?
15 Aralık 2021 Çarşamba
Nihayetinde, en kabaca, ruhsal ya da bedensel ızdırap çeken bir kimsenin her hafta belli sıklık ve düzende psikanalistiyle buluştuğu ve bu süreç içinde, bu kelime onun için hangi anlamı ifade ediyorsa, iyileşmesinin beklendiği bir süreçten bahsediyoruz. O halde, insan iyileşmekten niçin kaçar? Psikanaliz, niçin korkutucudur?
Bir Kongrenin Ardından
13 Aralık 2021 Pazartesi
Toplum genelinde yaşanan eşitsizliğin bir yansıması olarak, insanların hastalıklara yakalanması da eşitsizdir. Kişiler arasındaki bu farklılığın ağırlıklı nedeni sosyoekonomik eşitsizliktir. İnsanlar bu eşitsizliğin sonucu olarak sağlıklarını koruma, sağlıklı ortamlarda yaşamlarını sürdürme ve hastalandıkları zaman da nitelikli sağlık hizmetine ulaşma bakımından aynı olanağa sahip değillerdir.
10 Aralık 2021 Cuma
Butler’ın sorduğu soruya benzer olarak; tam da bir şeyin bunca nizama çekilmeye çalışılıyor olması onun özden nasıl da yoksun olduğunu açığa sermez mi? Öz, tabiat yoksa kendisine hazırlanabilecek bir gelecek var mıdır ki cinsellik de norma/yasaya uygun, makul ve istikrarlı olsun? Olmaz, Suzy de istikrarlı olamaz. Bir duvar saati olan kalbini yerinden söküp atamaz.
Gençay Hoca’dan Tarih ve Coğrafya Dersi
8 Aralık 2021 Çarşamba
Toplumsal mücadele içinde yarım asrı aşkın bir sürede etkin bir şekilde yer alan hekimin, kimi yerde görünür/görünmez aktivist, kimi zaman köşe yazarı, kimi yerde sözcü olarak biriktirdiği deneyimleri ve tarihî kırılma noktalarının paylaşımı, yakın tarihi hatırlama yanında, bugünkü koşullarda bir değerlendirme yapma olanağı vermesi bakımından da önemli bir belge niteliğindedir. Bu yönüyle geriye dönüp bakma ve değerlendirme olanağı sağlar.
Asayiş Berkemal
6 Aralık 2021 Pazartesi
Türkiye’nin makûs talihinden olsa gerek, ekonomik krizlerden hayatları derdest olan insanlara, içinde boğuldukları bataklıkları gülistan olarak resmeden siyasilerimiz, ‘’hakikat’’ anlatıcılarımız vardır bizim. Halihazırda zamlarla ve açlıkla ‘’terbiye edilişimiz’’, ‘’ne yaptıklarını bilen’’, ‘’ekonominin kitabını yazan’’ iktidar tarafından, ‘’ekonomik kurtuluş savaşı’’ olarak karşılanıyor; ‘’endişeye mahal yok’’, keza ‘’dimdik ayaktayız’’ deniyor.
Boji, Bobby ve Arka Pencere
4 Aralık 2021 Cumartesi
Geçen gün, İstanbul toplu taşıma araçlarının sembollerinden köpek Boji’ye vatandaşın biri tarafından komplo kurulması çoğu insanı şaşkına çevirdi. Söz konusu vatandaş cebinden çıkarttığı dışkıyı toplu taşıma aracına sanki Boji yapmış gibi görünmesi için bıraktı ve bu olay bir video kaydıyla ortaya çıkana kadar Boji’nin üzerine kaldı. Bir köpeğe komplo kurulmuş olması düşüncesi başlı başına insanı hayrete düşürmektedir. Kim ne maksatla, neden böyle bir şey yapar...