Devlet’in Milletin/İttifakın Bölünmez Bütünlüğünü Bozması Operasyonu Olarak HDP’nin Kapatılması
22 Mart 2021 Pazartesi
Mete Kaan Kaynar
Devlet’in Milletin/İttifakın Bölünmez Bütünlüğünü Bozması Operasyonu Olarak HDP’nin Kapatılması
Sorun artık Kürt siyasetinin diğer partilere, müesses nizama müştak olmaktan çıkmasıyla alakalıdır. %10 barajı sadece büyüyü bozmuştur. 2015’ten sonra müesses nizam, baraj sorununu “aşmış” bir HDP’nin sadece parlamento denkleminde değil, siyasal denklemde de “aktif”, “bağımsız” ve “oyun kurucu” olarak rol almasına tepki gösteriyor.
Elli Beş Yıl sonra Cahiers pour l’Analyse (II): Maksimum Formelizm
21 Mart 2021 Pazar
Ege Çoban
Elli Beş Yıl sonra Cahiers pour l’Analyse (II): Maksimum Formelizm
O dönem herkes gibi Althusser de ortaya çıkan yeni bilimlerin getirileriyle ilgileniyordu. Ama onun için temel mesele bu bilimlerin Marksizm için ne teşkil edeceğiydi, zira bir sürü cepheden Marksist düşüncenin anakronikleştiğine dair sesler çıkıyordu. Althusser için Marksizm’in bilimselliği bir tartışma konusu olmamalıydı, dolayısıyla gereken manevra onu zamanın ruhuna uygun bir şekilde net bir formelizme dönüştürmekten geçiyordu.
İstanbul Sözleşmesi Neden Yaşatır? Çünkü…
20 Mart 2021 Cumartesi
Işıl Kurnaz
İstanbul Sözleşmesi Neden Yaşatır? Çünkü…
İstanbul Sözleşmesi yaşatır, çünkü İstanbul Sözleşmesi bugüne kadar bu ülkede uygulandı. Koruyucu ve önleyici tedbirlerle kadınlar ve çocuklar korundu. Anayasa Mahkemesi İstanbul Sözleşmesi’ni dayanak olarak gösterdi ve Sözleşme’nin, şiddet mağdurunu etkin biçimde korumaya ve Kanun'un amacını gerçekleştirmeye yönelik olduğunu söyledi birçok davada. Bu Sözleşme ile ilk kez psikolojik şiddet ve ekonomik şiddet de erkek şiddeti olarak tanındı.
Atatürk ve Rousseau: Levent Köker'e Cevap
20 Mart 2021 Cumartesi
Zafer Toprak
Atatürk ve Rousseau: Levent Köker'e Cevap
Levent Köker’i yanılgıya düşüren husus bir paragrafı metnin bütününden ayırarak yorumlama çabası olsa gerek... Oysa metin bir bütün... Ve kuvvetler birliği ve kuvvetler ayrılığının tartışıldığı bir metin değil... Atatürk konuşmasında baştan sona güçler birliğinden yana… Metinde güçler ayrılığından bir kez söz ediliyor ve bunun bir aldatmaca olduğu söyleniyor. Şöyle diyor Atatürk: “Fakat milleti aldatmak için de bir kuvve-i teşriiye ve yine o kuvve-i icraiye ve kuvve-i müstebidenin tesirini tahfif için bir kuvvet daha. Kuvve-i adliye!”
Klavye
19 Mart 2021 Cuma
Göze Orhon
Klavye
Kâh kadın ya da LGBTİ+ oldukları için, kâh Kürt ya da Ermeni oldukları için, kâh sadece AKP’ye oy vermedikleri ya da AKP politikalarını onaylamadıkları için, ötekileştirilmiş, itilmiş kakılmış, özgürlükleri hoyrat biçimde sınırlanmış, otoriter bir daralmanın karşı konulmaz biçimde parlattığı demokrasi idealine -bambaşka rabıtalarla da olsa- inanmaktan geri durmamış bir kuşak. Siyasal iktidar ve onun her alana sirayet etmiş baskısı onlara siyasetin de, toplumsal mücadelenin de bir ittifaklar ve uzlaşımlar meselesi olduğunu çoktan öğretmiş görünüyor.
Mor Coğrafyanın Kaderi
18 Mart 2021 Perşembe
Özgür Taburoğlu
Mor Coğrafyanın Kaderi
HDP’nin bir ağacın köklerini temsil eden iki açık elin mor rengini kullanmak seçim sonuçlarında makul bir tercih olsa da, risk haritasında da aynı rengi görmek HDP, Kürt coğrafyası ve mor rengin alakaları üzerine düşünmeye zorluyor bizleri. Zaten harita ortaya çıktığı anda bu koşutluk birçok kişi tarafından çoğu sarkastik ifadelerle belirlendi; sosyal medyada viral bir malzeme oldu.
İlhan Mimaroğlu Belgeseli
16 Mart 2021 Salı
Bülent Aksoy
İlhan Mimaroğlu Belgeseli
Caz Sanatı (1958) adlı kitabı Türkçede caz üstüne yazılmış ilk kitaptır. Cazın o zamana kadarki tarihini, musikişinaslarını tanıtan, bu yeni sanatın özel terimlerini açıklayan bu eserin her şeyden önce tarihî bir değeri vardır. Mimaroğlu'nun bu kitapta cazı "uluslararası bir sanat musikisi" olarak tanımlaması çok önemlidir. Çünkü 1950'lerde bile hâlâ küçük bir çevrede tanınmış bir sanattı caz. Caz denince pek çok kimsenin aklına popüler musiki türlerinden biri gelirdi.
Çevrimiçi Ders İçeriğinin Kaydedilmesi, Pandora’nın Kutusunu Açmaktır
15 Mart 2021 Pazartesi
İbrahim Beyazoğlu
Çevrimiçi Ders İçeriğinin Kaydedilmesi, Pandora’nın Kutusunu Açmaktır
Derste öğretmenin rızası olmadan ses ve görüntü kaydı almak özel hayatın gizliliği ihlali sayılıp suç unsuru oluşturur mu? Derste “gafil avlanmak” kişilerin özel hayatlarının ihlali kapsamına girer mi? Bu soruları sormak bile, durumun vahameti hakkında kuvvetli bağlamsal deliller sunmaz mı? En azından bu kaygı etik bir tartışma konusu olarak sorunsallaştırılabilir.
"Pratikten Başını Kaldırdıkça..."
14 Mart 2021 Pazar
Tanıl Bora (Söyleşi)
"Pratikten Başını Kaldırdıkça..."
Canan Özcan Eliaçık'la Hikmet Kıvılcımlı'yla İlgili Çalışması Üzerine
Kıvılcımlı’nın Michelet ile ilgili düşüncelerini çok önemsiyorum çünkü orada kendisini de aslında tarihçi olarak gördüğünü anlıyoruz ve tarih yöntemi üzerine söyleyecek çok şeyi var. Michelet ve toplumsal tarih anlayışı ilişkisinden yola çıkarak Kıvılcımlı’nın aslında toplumsal tarih yöntemini Türkiye tarihyazımında benimseyen erken dönem isimlerden biri olduğunu söylemek mümkün hale gelebilir. Bu akademik olarak incelenmesi gereken bir konu bence.
Gitmek mi, Kaçmak mı? Kıbrıs’ın Kuzeyinde “Melankolik Göç”
13 Mart 2021 Cumartesi
Kemal Yücekayalar
Gitmek mi, Kaçmak mı? Kıbrıs’ın Kuzeyinde “Melankolik Göç”
Kaçmak bu nedenle bir yurt arayışıdır. Bulunduğu yere giderek yabancılaşan insan “kaçıp” gider yurdundan, “eğer öyle bir şey” artık var ise. Son kertede yurt anılar biriktirebildiği, arkadaşlıklar edindiği, “güzel” olanı, “kötü” olanı hatırlayabildiği ve güzel ile kötüyü biriktirebildiği yerdir. Schlink’in melankolik bakış açısına göre “anıların” artık yaşanmadığı bulanık bir zamandır; ne vardır ne de yok.
Yalnız Zekeriya
12 Mart 2021 Cuma
Kadir Dede
Yalnız Zekeriya
Zekeriya, Sabiha’nın gittiği bir dünyada kalan olarak Sertelleri değil, yalnız Zekeriya’yı anlatmaya niyetleniyor. Ancak yasın etkisi ile bunu gerçekleştirme biçimi çok sağlıklı olamıyor. Öyle ki anıların okuyucusu olarak değil bizler, kızları Yıldız Sertel bile babasının ölümü karşılaşama biçimini garipsiyor. Bir kutu içine kapanmış olarak betimlediği babasının Sabiha’nın vefatını hafife aldığını düşünüyor.
Kadının “Örselenmesi” Meselesi
11 Mart 2021 Perşembe
Gözde Yılmaz
Kadının “Örselenmesi” Meselesi
Mağdurun hakları “nasıl” korunacak sorusunun cevabı, “kendilerini yalnız hissetmemeleri için psikolojik destek sunularak”tır. Bu tavır, kadına şiddeti mümkün kılan kültürel kodları değiştirmek için adım atmayan, şiddet döngüsünü bütüncül bir yaklaşımla ele almayan ve var olan toplumsal “normalleri” kabul ederek yoluna devam eden yaklaşımın bir tezahürüdür.
Türkiye’de Siyah Karşıtı Irkçılığa Dair Bazı Düşünceler
9 Mart 2021 Salı
Ezgi Erol
Türkiye’de Siyah Karşıtı Irkçılığa Dair Bazı Düşünceler
Evlat edinme sistemini ele alan çalışmalarda belirtilen Siyah kişilerin bakım ve ev işlerinde çalıştırılması Türk sinemasının Yeşilçam dönemine de yansımıştır. Sinemada Afro-Türklerin “Arap Bacı” veya “Arap Dadı” olarak temsil edildiği pek çok örnek var. Afro-Türk Dursine Şirin bu rolleri üstlenen oyunculardan biridir. Kitabı sinema ve tiyatroya uyarlanan Türk çocuk masalı Keloğlan'da da “Arap Bacı” karakterini görürüz.
Yeni Bir Midnight Express Yolda mı?
7 Mart 2021 Pazar
Adnan Ekşigil
Yeni Bir Midnight Express Yolda mı?
Ufuktaki yaptırım ve kısıtlamalara bakılırsa, özellikle ABD’deki yönetim değişikliğinin ardından Türkiye’yi zorlu günler bekliyor. Öyle görünüyor ki Türkiye toplumu, gerek uzun yıllardır çözümsüz kalan problemler için, gerek iktidarın yok yere yarattığı türlü ilave sorunlar için ağır bedeller ödeyecek. Bu bedellerin mali boyutu ürkütücü, fakat iş sadece mali boyutla kalsa iyi. Kültürel alanda aniden ortaya çıkacak kötü sürprizler, mali hasarlar kadar yıkıcı olabilir.
Conte’den Draghi’ye: İtalya’daki Hükümet Değişiklikleri Üzerine
5 Mart 2021 Cuma
Sevgi Doğan
Conte’den Draghi’ye: İtalya’daki Hükümet Değişiklikleri Üzerine
Herkesin merak ettiği sorulardan biri, Mario Draghi’nin hem ulusal düzeyde -kendi evinde- hem Avrupa sahnesinde nasıl çalışacağına ilişkin. Draghi hükümeti Avrupa’daki ilk teknokrat popülist hükümet olarak adlandırılıyor. Bu şu anlama geliyor: iş dünyası ve akademi dünyasından uzmanların oluşturduğu bir teknokratlar grubu ile popülist partilerden gelen grubun bir karşımı.
Dostluk ve Tıp
3 Mart 2021 Çarşamba
Kenan Göçer
Dostluk ve Tıp
Dostlar birbirleri için veya birbirleri sayesinde yaratıcıdır. Bu anlamda birbirlerinin güneşidir ve birbirlerini gölgede bırakmazlar. Denge, ancak birbirlerinin lehine olması durumunda bozulabilir. Fakat dostluk ilişkisi dışında insanlar arası ilişkide denge birbirlerinin aleyhine olacak şekilde kurgulanmıştır. Bütün adalet ve hukuk sistemleri, bu dengeyi ölüm ile özgür olmak arasında kaldırılabilir bir seviyede tutmayı amaçlar.
Kolombiya Barış Sürecinde Son Durum: Sürdürülebilir Barışa Ulaşmak Mümkün mü?
1 Mart 2021 Pazartesi
Elly Harrowell (Söyleşi), Bahar Başer (Söyleşi)
Kolombiya Barış Sürecinde Son Durum: Sürdürülebilir Barışa Ulaşmak Mümkün mü?
Dr. Egoitz Gago Anton ile Söyleşi
Gerçekten uzun soluklu barış inşa edecek bir senaryoya ulaşmak için Kolombiya'nın birkaç yapısal değişikliğe uğraması gerekiyor. Temel sorun, ülkedeki geleneksel güç ilişkilerinin dağılması ve bu da siyasetin modernleşmesi ve servetin yeniden dağıtılması anlamına geliyor. Kolombiya ekonomisi ve toplumu, İspanyol sömürgecilerinin torunları olan “criollo” ailelerinden gelen yönetici bir elit tarafından yönetiliyor.
Sahibinden Satılık Tarih
28 Şubat 2021 Pazar
Elifsena Biroğlu
Sahibinden Satılık Tarih
Hafızayı satabilir miyiz gerçekten? Dünyasını kendi inanışına göre kuran insanların dua evlerini satabilir miyiz? Peki, kültür ve hafıza mekânları ikinci el sitelere düşmeden önce önlem alınabilir mi? Halbuki kendisine bu toprağın kültür koruyucusu sıfatını yakıştıran her türlü otoritenin, büyük kudreti ile -tıpkı yüzyıllar önce yaptığı gibi- bu yapıları onarıp yeniden topluma katması gayet olasıydı.
Makbul Akademisyen Olmayı Reddetmek Üzerine
26 Şubat 2021 Cuma
Ilgın Tamer
Makbul Akademisyen Olmayı Reddetmek Üzerine
Özgürlük ve hak mücadelesi veren bir akademisyenin gerçek yok oluşu üretmeyi, yazmayı ve aslen düşünmeyi bırakmasıyla gerçekleşebileceğinden ihraç edilse de, yurtdışına sürülse de, işsiz bırakılsa da, sivil ölüme terk edilse de, sürgün olsa da kararlılıkları ve direnişleriyle bulundukları yerlerde hâlâ yazmaya, üretmeye, paylaşmaya, hatta yoktan var etmeye devam ediyorlar.
Yeni Anayasa Tartışmaları: Araçsallaşma, Önlem ve Çoğunlukçuluk
25 Şubat 2021 Perşembe
Umutcan Tarcan
Yeni Anayasa Tartışmaları: Araçsallaşma, Önlem ve Çoğunlukçuluk
Erdoğan, tıpkı 2017’deki değişikliği bir “yönetim reformu” olarak andığı gibi, şimdi de “herkesin katkı sunduğu bir anayasa” vaadi ile mevcut rejimdeki bozuklukları bir çoğulculuk illüzyonunun ardına gizlemeye çalışıyor. Bunun için, bir yandan henüz ikame edilememiş “normlarda” gömülü olan referandum ve parlamento gibi süjeleri bu illüzyonun kaynakları olarak ortaya atarken, diğer yandan da iktidar blokunun alelade bir refleks haline getirdiği “önlem” mekanizmalarını ve ürettiği hegemonik söylemleri devreye sokuyor.
Uzaya Çıkmanın Alametifarikası
24 Şubat 2021 Çarşamba
Gözde Yılmaz
Uzaya Çıkmanın Alametifarikası
Yuri Gagarin’in kahraman ilan edildiği Sovyet Rusya’sında da siyasi koşullar iç karartıcıydı. Sovyet Başbakanı Kruşçev’in sözde siyasi baskıları ve sansürü azalttığı -daha barışçıl politikalar izlendiği Kruşçev çözülmesi adını da alan- bu dönemde entelektüeller ve inanç üzerinde kurulan hakimiyet, siyasi muhaliflerin idamı, gıda krizi gibi mevzular vardı. Halkın kafası epey karışıktı ve tahmin edilebilir ki, kendi iç meselelerinde, refaha ulaştıracak bir çıkış yolu aramakla meşguldüler.
Siyasi Parti Programı Olarak Anayasa Kemirmek
23 Şubat 2021 Salı
Işıl Kurnaz
Siyasi Parti Programı Olarak Anayasa Kemirmek
Belki de mesele, sahiden bu anayasal gündemin muhatabı dahi olmayı reddetmek, AKP’nin anayasa tasavvuru ile gerçekte anayasanın ne olduğu arasındaki o geniş açıyı göstermek, anayasayı bir stratejik belgeden ibaret görmeye karşı politik bir hamle ile onu kaynağına geri yerleştirmek, eski düzene dönüş anlamında değil belki ama anayasanın, iktidarın suiistimal edilmemesi için onun sınırlanması gerektiği fikriyle meşrulaştığını hatırlayarak…
Anadil ve Anadil Hakkı
22 Şubat 2021 Pazartesi
Mete Kaan Kaynar
Anadil ve Anadil Hakkı
Kendi diline karşı gittikçe daha fazla hoyratlaşan ve yabancılaşan bir toplumun hem bir yabancı dile hem de kendi coğrafyasında yaygın olarak konuşulan farklı anadillere karşı tavrı da hoyratlaşıyor. Kendi anadilimize uzaklaştıkça, anadilde eğitim tartışmalarına da uzaklaşıyoruz belki de. Velhasıl, anadilde eğitim tartışmasının bir Kürtçe tartışması değil, her şeyden önce bir Türkçe tartışması olduğunu da unutmamamız gerekiyor.
Âşıklar Bayramı: Baba Dediğin Tamamlanmamış Bir Kelimedir
21 Şubat 2021 Pazar
Ahmet İlhan
Âşıklar Bayramı: Baba Dediğin Tamamlanmamış Bir Kelimedir
Baba figürünün oğul ile ilişkisinin anlatı motifi olarak yerleştirildiği Âşıklar Bayramı romanında, yazarın yer yer romantik, bazen de realist ifade projelerine uygun olarak anlatısını gerçekleştirdiğini gözlemleyebiliyoruz. Varol’un metinsel dokuyu oluştururken iç odaklanmada pürüz-pürüzsüzlük, süreklilik ve kesinti, hız ve yavaşlama, parçalılık ve bütünsellik arasındaki dengeyi ustalıkla kullandığını ve kurguladığını, buna ilişkin ifade edişte son derece lirik, şiirsel, açık ve sağlam bir anlatı düzeyi yakaladığını söyleyebiliriz.