Güncel

17 Ekim 2016 Pazartesi

Hatice Özhan

Queer kuramın öncü isimlerinden Judith Butler’in Cinsiyet Belası adlı kitabıyla tanışmayanımız yoktur. Bu tanışıklık, cinsiyetin performatif yapısına ve toplumsal cinsiyet meselesine dair kuramsal ve pratik anlamda çözüm odaklı ilgi duyan ya da bunlara ilişkin her iki bazda da mücadele yürüten çoğumuz için geçerlidir. Yani bu belaya bulaşmayanımız hemen hemen yoktur gibi.

16 Ekim 2016 Pazar

Xezal-Nizam Karaağar

Kayıp Zamanın İzinde’nin Güncelliği

Aşağı yukarı yetmiş ile seksen yıllık bir sürenin ardından Türkçeye çevrilme şansı bulabilmiş Proust. Haliyle Proust bizim için yeni sayılır. Proust, elli dokuz yıl yaşıyor ve Kayıp Zamanın İzinde’yi yazmaya otuz dokuz yaşından itibaren başlıyor. Yakalanan Zaman adını verdiği son cilt, ölümünden (1922) beş yıl sonra 1927’de yayımlanıyor.

13 Ekim 2016 Perşembe

Mustafa Zengin

Sermaye Olarak Kavramlar

Kavramlar olmaksızın kendini ifade etmek mümkün değil. Kavramlar, özellikle spesifikleş(tiril)en kavramlar, bir şeyi uzun uzadıya anlatmak yerine, kısa ve öz olarak anlatmayı sağlayan araçlardır. Kavrama ihtiyaç duyarız, çünkü somut gerçekliğe, bütün zenginliği ve çeşitliliği içinde, doğrudan temas etmemiz, onu doğrudan algılamamız mümkün değildir. Kavram böylece, somut gerçekliğin “ikinci en iyi” özeti gibidir.

Budala, Burası Postane! (Budalo, Ovo je Pošta)

11 Ekim 2016 Salı

Bayram Şen

Budala, Burası Postane! (Budalo, Ovo je Pošta)

Bosna ve Hersek halklarını bütüncül bir bakış açısıyla tahakküm altına alıp onların yaşanmışlıklarını bir tarafa koyan ve hepsini birer piyon olarak resmeden stratejistlerin ya da siyasi aktörlerin bu alarmist tutumları bizatihi gerginliğin sebebini oluşturuyor. Birçok ülkede benzer örneklerine rastladığımız bu “büyük resmi görebiliyorum” havası, bahsi geçen ülke içerisinde yaşayanlara tedirginlik katıyor ve korku salıyor.

Postmodern Bir İktidar Yöntemi Olarak “Kayyım”

10 Ekim 2016 Pazartesi

Kenan Erçel

Postmodern Bir İktidar Yöntemi Olarak “Kayyım”

İngilizcede bir deyiş vardır, Türkçe karşılığı mealen “hasara hakaret eklemek” (“adding insult to injury”). Yakın dönemde hayatımıza giren kayyım olgusunu gayet özlü bir şekilde ifade ediyor bu deyiş. Belediyelerin ya da gazetelerin tasfiyesi yetmiyor; tüzel kişiliği ve hatta kimi çalışanları baki kalan bu kurumlar, onlara el koyanların hizmetine sokulup muhalif olageldikleri bir siyasetin gönülsüz ev sahipliğine mecbur ediliyorlar.

9 Ekim 2016 Pazar

Necdet Dümelli

Bozkırda Mobilet

Ankara’dan, merkezde yer alıp da taşra olan, olabilen bir yerden yola çıkarak bozkırın daha da bozlaşacağı bir mekâna doğru ilerliyorsun. Basitçe, gezip görmekten gayri gayen yok. Her şeyin aynılaştığı bir yerde, ilgini çekecek bir şeyin çıkmaması ihtimalini düşünüyorsun. Çünkü, “labirentlerin en beterinde, silindikçe oluşan bir labirentte, çöle benzer bir yerde, bozkırda[sın].

7 Ekim 2016 Cuma

Sema Aslan

Hastalık ve İhlal

Bir insanın, kamuya, tüm insanlara “özel” durumundan söz etmesi nedir? Özel-kamusal ayırımının çoktan bir belirsizlik mıntıkasına girdiğini hatırlayacak olursak, “bedene” ilişkin konuşmalar, hepimize bir bedenimiz olduğunu yeniden anımsatıp sonra da her birimize bazı sorumluluklar yüklemez mi? Başkalarının hastalıkları, yeme alışkanlıkları/tercihleri/zorunlulukları hakkında bir bilgiye sahip olmamızın anlamı sahiden nedir?

5 Ekim 2016 Çarşamba

Murat Uğurlu

Mesafe

Filozof “Önemli olan yolda olmaktır,” derken tam olarak bunu mu kastediyordu emin değilim. Ama bildiğimi sandığım bir şey var: Kalpleri kırık, aralarındaki gönül bağları kopmaya yüz tutmuş, kuşkunun ve önyargının esiri olmuş iki toplum arasındaki mesafe öyle hafriyatla, kamyonla, köprüyle, tünelle falan aşılamaz. Bir ülkede ölüm sıradanlaşmış, bomba kültürü meşrulaşmışsa...

3 Ekim 2016 Pazartesi

Özgür Taburoğlu

Halkın Sinesi

Her ne kadar halk, toplum, millet ve kitle kavramları birbirine kimi zaman karşıt anlamlar edinse de, özellikle azınlık ya da birey esasına yaslanmayan bu gibi toplaşmalara güven duymayan, asıl değer yaratıcı olanın, kendi şuuruna sahip topluluklar veya bireyler olduğuna inanmış bir düşüncenin varlığı erken Cumhuriyet yıllarında ilgi görür.

30 Eylül 2016 Cuma

Can Başkent

"Bebek Katili Veganlar"

Geçtiğimiz haftalarda İtalya’da veganların ihmali nedeniyle yitirilen bebekler kamuoyunda bildik tepkilere yol açtı. Bebekleri vegan olarak yetiştirmenin, bir iki istisnai örneği genelleştirerek, insanlık suçu olduğuna dair tezler duyar olduk. Bu mesele, diyetetiğin, kamu sağlığının ve eko-siyasetin topluma radikalleşmeden nasıl anlatılması gerektiğine dair birçok ipucu barındırıyor. Bu nedenle önemli.

28 Eylül 2016 Çarşamba

Hatice Özhan

"Eril Göz"ün Tahakkümü

Başbakanın “normal adamlar”a yönelik, kuralsızlık yapan kadınlara tepkinizi mırıldanarak gösterin tembihi de onun “babacan” tutumundan ileri gelir! Elinde köteği, kuralsızlıklarda bulunan kadınları sıra dayağından geçiren “babacan” toplumun eğitim bilinciyle anlam dünyası şekillenen başbakandan eleştirel bir patriarkal yorum da beklenemezdi doğrusu! Yıldırım’ın, “normal” erkeklerin başını sıvazlayan sözleri, Türkiye’nin ciddi bir sistemsel sorun içerisinde olduğuna işaret.

Queer Siyaset ve Marksist Sol: Mücadeleye Dair Bir İlham Madenini Eşerken

26 Eylül 2016 Pazartesi

Özen B. Demir

Queer Siyaset ve Marksist Sol: Mücadeleye Dair Bir İlham Madenini Eşerken

Queer siyaset, LGBTİ aktivizmini aşan bir içleme sahip olsa da, bu yazıda onunla sınırlı kullanmayı seçtiğimi deklare ederek başlayayım. Queer Marksizm tabiri yerine başlıkta “ve” bağlacına yer verebilmem, ancak bu sayede mümkün olabilecekti nitekim. O ki Türkiye’de Queer Marksizm üstüne (hemen) hiç yazılmadı… Olanaklı bir başlangıç fitili ise yakınlarda tutuşturulacak.

23 Eylül 2016 Cuma

Orhan Berent

Sonuncu Jön

Akan, 1970 yılındaki Ses dergisi yarışmasından birinci çıktıktan sonra ilk olarak 1971’de Filiz Akın ve Ekrem Bora’nın başrolleri paylaştığı “Emine” adlı filmde görünmüş, ikinci filmi “Beyoğlu Güzeli” ve yine aynı yıl bir kez daha Hülya Koçyiğit’le “Vefasız”da, “Melek mi Şeytan mı”da Türkan Şoray’la, “Solan Bir Yaprak Gibi”de Fatma Girik’le başrolleri paylaşmıştır. “Eeee, ne var ki bunda?” diye sorabilirsiniz. Buyurun anlatalım.

Bakur Belediyelerinde Müstemleke Yönetimi

22 Eylül 2016 Perşembe

Tuncay Şur

Bakur Belediyelerinde Müstemleke Yönetimi

20 Temmuz 2016’da ilan edilen olağanüstü hal ile ilgili Bakur ve dolayısıyla Kürtlerle ilgili iki husus üzerinde duracağım. Bunlardan ilki, askerî bir darbe olmaksızın tüm ülke sathında ilan edilen olağanüstü halden sonra, ekseriyetle sosyal medyada, Kürtlerin olağanüstü hal(ler) ile olan tanışıklığı dahilinde yer yer latife barındıran mukayeseler. Evvela Türk devletinin Bakur’da uyguladığı olağanüstü hal(ler) bir “tedbir” olarak değil, bir yönetim biçimi olarak icra edilmiştir.

21 Eylül 2016 Çarşamba

Esra Akgemci

Dilma’dan Sonra Lula’dan Önce

Brezilyalılar, 2 Ekim’de yapılacak yerel seçimlere hazırlanırken, ülke genelinde sosyalist adayların Haziran Günleri’nden miras kalan forum geleneğini sürdürdüğünü ve meydanları dolduran geniş forumlarda katılımcı siyaset anlayışının yerleşmeye başladığını gözlemlemek mümkün. Ağustos boyunca süren olimpiyat oyunlarında sıklıkla duyulan “Fora, Temer” (Temer, defol) sloganını halihazırda süren paralimpik oyunlarında da aynı sıklıkla duyabilirsiniz.

19 Eylül 2016 Pazartesi

Hatice Özhan

"Kürtlerin Dillerine Karşı Tutumu"

Kamusallaşmadığı için sadece arkaik bir değerle sınırlı kalıp yok olmaya yüz tutan ölü dillerin diriltilmesi için ülkelerin çeşitli türlerde ulusal dil politikalarına gittikleri görülür. İsrail’in İbraniceyle olan bu yönlü ilişkisi iyi bir örnektir. Yeni kurulan İsrail devletinin, sadece din adamlarınca kullanıldığından ibadet dili haline getirilen İbraniceyi devletin resmî dili haline getirdiği görülür.

16 Eylül 2016 Cuma

Tamer Söyler

Üçlü Kalkınma İşbirliği

Üçlü Kalkınma İşbirliği Modeli Uluslararası Kalkınma İşbirliği alanına gerçekten yeni ve daha eşitlikçi bir yaklaşım getirmekte midir? Bunun ampirik bir soru olduğunu teslim etmemiz gerekir. Yani, Üçlü Kalkınma İşbirliği Modeli’nin getirdiği yenilikler ya da sürdürdüğü gelenekler, ancak detaylı bir saha araştırması sonucunda ortaya çıkabilir. Üçlü Kalkınma İşbirliği Modeli tartışması yeni olduğundan bu alanda bir açık vardır.

10 Eylül 2016 Cumartesi

Cem Şentürk

"Almanya, Almanya Kalacak"

AfD´nin yükselişi, Almanya´nın birleşmesi sonrası kurulan doğudaki yeni eyaletlerde sağ popülizme açık siyasi zeminle açıklanabilir olmaktan uzak. Zira Alman kamusal yayın kuruluşu ARD için düzenli kamuoyu araştırmaları hazırlayan Infratest dimap Enstitüsü´nün eylül ayı siyasi eğilimler araştırması, bir Federal düzeyde bir seçim gerçekleştirilse AfD´nin ülke çapında %14´lük oy oranına ulaşarak üçüncü büyük siyasi parti konumuna erişeceğini gösteriyor.

9 Eylül 2016 Cuma

Talat Ulusoy

İzmir Hatırlıyor! Geçmişi Unutmuyor!

Yüzleşme Atölyesi, geçmişi genellikle İzmir özelinde sorguluyor. Çünkü İzmir, Ermeni Soykırımı da dahil, geçmişin acı hakikatlerinin üstüne “zafer” ile sünger çekilen şehirdir. İzmir, İttihat ve Terakki şebekesinin 31 Mart 1909’da başlattığı yürüyüşünü 9 Eylül 1922’de “taçlandırdığı” şehirdir. Bu özelliğinden ötürü, İttihatçı geçmişin unutulan ve unutturulan kirli işlerinin gelip düğümlendiği ve “kurtuluş” perdesi ardında aklanıp paklanmaya çalışıldığı yerdir.

6 Eylül 2016 Salı

Büke Koyuncu

Köprü Nereye Bağlanacak?

“Ulusun gerçek sahibi olmak” bütün toplumsal eşitsizliklerin üzerini örterek ve diğer bütün erdemleri tali bırakarak kendinden menkul bir erdem olmayı sürdürüyordu. AK Parti de geçen yıllar içerisinde hem kendi iktidarını, hem de seçmeninin toplumsal iktidar pastasındaki payını “millet”i yeniden tanımlayarak büyüttü. Böylece, ulusçuluğu da her geçen gün biraz daha pekişti, daha aşikâr hale geldi.

Kandırılmanın Zavallılığı (II): Değişmek, Kendini Kandırmadan Değişmek Mümkün mü?

3 Eylül 2016 Cumartesi

Bora Erdağı

Kandırılmanın Zavallılığı (II): Değişmek, Kendini Kandırmadan Değişmek Mümkün mü?

Bir önceki yazıda, özetle, katil Ogün Samast’ın muhafazakâr ve sağ siyasetçiler tarafından “kandırılmış” diye sahiplenilişine ve buna mukabil, başkaca akranlarının ise terörist, vesaire diye damgalanarak mahkûm edilişlerine 2007’den gelen bir yazı ile değinmiştik. Muhafazakâr ve sağ ideolojilerin bu tutumunun geçici mi yoksa genel bir karakter mi arz ettiğini, bu doludizgin günlerin gündemi içinde konu konu sorgulamaya çalışacağız.

2 Eylül 2016 Cuma

Aybars Yanık

Yazık ki Tapınak Alev Almadı Sevan Bey

Bireyin biricikliği varsayımı, onun her eyleminin değerli olması gerektiğinin kanıtı sayılıyor. Herkesin söylemeye, göstermeye, teşhir etmeye ya da gizlemeye değecek şeyleri var. Bunların gerçekten ne olduklarının, ne manaya geldiklerinin önemi yok; dışkısını Instragram’a koyanlar var. O da bir “değer”: Tık alıyor, “like” veya “dislike” ediliyor. Ölçütü var, dolayısıyla değerlendirilmeye tabi. O zaman “post”lanmaya “değer”.

Karamsar Kıta: Avrupa, Kriz ve Yeni Avrupa Arayışı

30 Ağustos 2016 Salı

Latif Yılmaz

Karamsar Kıta: Avrupa, Kriz ve Yeni Avrupa Arayışı

Avrupa’da bir hayalet dolaşıyor. Karamsarlığın hayaleti. Kabul edelim bu hayalet sadece Avrupa’da da dolaşmıyor. Yavaş yavaş bütün bir dünyanın ruh halini belirlemeye başlıyor. Ekonomik krizler, savaşlar, savaş sonrası yaşanan göçler, dünya ölçeğine yayılmış durumda olan şiddet, demokratik değerlere inancın zayıflaması, artan ekonomik eşitsizlikler ve sömürü bu karamsarlığın arka planını oluşturuyor.

28 Ağustos 2016 Pazar

Necdet Dümelli

Gitmek/Burada Kalmak

Ülkede sıklıkla yaşanan patlamalardan sonra insanların özellikle sosyal medya üzerinden “Artık patlamalara alıştık,” ya da “Ölümler bile sıradan gelmeye başladı,” şeklindeki paylaşımlarına alıştık. Bu cümleler, daha en başından bir teslimiyeti açığa çıkarıyor. Aksi tarafta, insanlar yas tutmanın önemine vurgu yapıyor, anmalar düzenliyor, dolayısıyla ve oldukça anlaşılır biçimde ölümlere politik bir anlam atfediyor.