Güncel

Patates, Soğan, Güle Güle Erdoğan? Türkiye’de Hegemonya Mücadeleleri (I)

28 Haziran 2022 Salı

Alp Kayserilioğlu

Patates, Soğan, Güle Güle Erdoğan? Türkiye’de Hegemonya Mücadeleleri (I)

Rejim eski ve yeni numaralarla bugüne kadarki en derin hegemonya krizinden yeniden başlayan bir otoriter konsolidasyon süreciyle çıkmaya çalışırken, burjuva bloğunun ana muhalefet partileri de restore edilmiş bir neoliberalizm uygulayarak artan hoşnutsuzluğu dizginlemek üzere bir araya geliyor. Derin hegemonya krizinin nasıl sonuçlanacağı otoriter konsolidasyon güçleri, neoliberal restorasyon perspektifi ve halk güçleri arasında açık ve tartışmalıdır.

26 Haziran 2022 Pazar

Gözde Yılmaz

“Niye Böyle Oldu Bilmiyorum...”

''Niye böyle oldu bilmiyorum'' ifadesinin ardında, yetişkin olamama, haklarına sahip çıkamama hali var bana göre. Anders'in ''ergenliğe gerileme'' dediği durum, özellikle AKP seçmeninin çoğunluğunu gasp etmiş sanırım. Fakat şaşırmamalı. Sevinç Doğan, Mahalledeki AKP kitabında, bu hususu anlamamızı sağlayacak epey gözlem sunmuştu bize.

Keith Jarrett ve “The Köln Concert” Albümü

26 Haziran 2022 Pazar

Sedat Anar

Keith Jarrett ve “The Köln Concert” Albümü

Jarrett, piyanosunu çalarken rüzgârın hafifliğini bile hissettirebiliyordu bana. Sanki bir anda onun piyanosundan çıkan bir notaya gömülecek gibi oluyordum. Sol eliyle icra ettiği birkaç armoni üzerinde harika melodiler yaratıyordu. Asla bulamayacağını bilsen de büyük bir mutlulukla, söz ettiğim o kibrit çöpünü okyanusta aramaya götürüyordu. Müziği yapmak değil, yaşamaktı Jarrett’in yaptığı. Cazın bilinen kurallarının da dışına çıkıp tamamen kendi müziğini yapıyordu.

23 Haziran 2022 Perşembe

Adnan Ekşigil

Ege Adaları ve "Önleyici Savaş"

Sözünde durmamak, hatta açıkça imzaladığını uygulamamak gibi hareketler kendi başına eğer birer savaş nedeni olsaydı, dünyada savaşlardan geçilmezdi, zira istisnasız tüm devletler arasında hayli sık cereyan eden çelişik hareketlerdir bunlar. O nedenle de büyük çoğunlukla savaş nedeni olmazlar, savaş nedeni olarak ilan edildiklerinde de çoğu kez kâğıt üzerinde kalırlar. Savaş nedeni sayılsın sayılmasın, Ege adalarının silahlandırılmasının yarım asırdan fazladır çok şükür bir savaşa yol açmamış olması bu gerçeğin bir göstergesidir.

Kolombiya’da Bir Devrin Sonu: 2019 Protestolarından 2022 Seçimlerine Post-Uribismo

22 Haziran 2022 Çarşamba

Esra Akgemci

Kolombiya’da Bir Devrin Sonu: 2019 Protestolarından 2022 Seçimlerine Post-Uribismo

2017’de Şili’de Sebastián Piñera ve 2018’de Brezilya’da Jair Bolsonaro’nun seçilmesiyle iyice sağa kayan ibre yeniden solu göstermeye başladı. 2019’da Arjantin’de Alberto Fernández, 2020’de Bolivya’da Luis Arca, 2021’de Peru’da Pedro Castillo, Honduras’ta Xiomara Castro, Şili’de Gabriel Boric ve son olarak 2022’de Kolombiya’da Gustavo Petro’nun zaferleri, esas olarak toplumsal hareketlerin seçim siyasetindeki karşılığı olarak görülmeli.

Odada Bulunma Ayrıcalığı: Elitlerin Zaptı ve Epistemik Hürmet

19 Haziran 2022 Pazar

Olúfẹmi O. Táíwò

Odada Bulunma Ayrıcalığı: Elitlerin Zaptı ve Epistemik Hürmet

Toplumsal adaleti sağlama çabalarının ve bilgi ekonomisinin önündeki en büyük zorluk, güçsüz kılınmış grupların çektiği, ilginin dağılımından kaynaklı ya da kişiler arası epistemik sıkıntıları en hassas çerçevede ve en isabetli şekilde tarif edecek daha fazla jargonun eksikliği değildir. Asıl tehlike, bilginin üretimi ve dağılımı üzerinde halkın güç sahibi olması için gereken; özellikle de etkili politik eylemleri çoğaltacak veya elitler tarafından el konulmasını engelleyecek pratik ve maddi temellerin aşındırılmasıdır.

15 Haziran 2022 Çarşamba

Gözde Yılmaz

İyileşebilecek miyiz?

Halkın toplumsal acılarının ve travmalarının sadece ekonomi politikaları dolayısıyla oluşan kısmına değil, Kürtlük, Alevilik, Ermenilik gibi etnik ve dinî kimlikler yahut cinsel kimlikler dolayısıyla dışlanmasının, asimile edilmesinin de dahil olduğu tanınma politikalarına da eğilmesi; insanlara, ''travmalarınızı, acılarınızı tanıyoruz'' denilmesi gerekiyor. Faillerin, mağdurları ahlâki muhatap olarak tanımasının yollarının açılmasından bahsediyorum.

13 Haziran 2022 Pazartesi

Branko Milanović

Ya Putin’in Gerçek Hedefleri Farklıysa?

Rusya 1917'den önce Batı'yı yakalayamadı; daha sonra Finlandiya, Polonya ve diğerlerine düpedüz bağımsızlık vererek ve ondan sonra, nihai olarak 1992'de ülkenin parçalanmasına götüren ulusların eşitliğini ve herkes için kendi kaderini tayin hakkını ilan ederek, Rusya’yı küçülten aşırı Batılılaşma öğretisini benimsedi. Daha sonra, yine Batı'dan ithal edilen ve sonuçları nüfusun dramatik bir şekilde yoksullaşması, artan ölüm oranları, intiharlar ve milyonlarca Rus yurttaşı tarafından yaratılan zenginliğin şaşırtıcı şekilde çalınması olan liberalizmi benimsedi.

10 Haziran 2022 Cuma

Taçlı Yazıcıoğlu

TikTok Ex Machina (II)

Gördüğümüzün aslında gördüklerimizden ibaret olmadığını kültürel ve toplumsal olarak kestirebiliyorduk ama iş tüm boyutlarıyla kavrayamadığımız şu insandan çok makine olan TikTok’a dayandığında, gelişmeleri takip etmemiz alışmamızdan daha da zor olacak. İnsanın baştan reddettiği “yanılsamalar”a takılmayan, hatta takmayan, neyi sevdiğimizi ya da seveceğimizi deneyip yanılarak bulan, evrim teorisini ve biyolojimizi bilip de çalışan bir makine.

9 Haziran 2022 Perşembe

Taçlı Yazıcıoğlu

TikTok Ex Machina (I)

Oyun ve performans özgürlüğünün popülariteyle birleşmesinin dayanılmaz çekiciliği kısa zamanda kendini gösterdi ve farklı alanlara sirayet etmeye başladı. TikTok algoritması çoğu kişinin birkaç yıl sonra farkına vardığı bu eğilimi, tabii ki en baştan keşfetmişti. İlgili ve o an için ilgisiz görünen birçok videoyu ardı arkası kesilmeksizin bir diğerine ekleyerek, bilgisayar oyunlarındaki o akıcılığın farklı bir türlüsü sağlayarak bağımlılık yaratmayı bile becerdi.

8 Haziran 2022 Çarşamba

Ahmet İlhan

Cinsiyetçi Dilin Üretimi Olarak Şiddet

Dilin, dünyanın içinde yönetilebilir bir varlık olarak icat ve keşfi, onun insanlık tarihi boyunca bir iktidar aracı olarak gücünü tahkim etmiş, işlevini yüceltmiştir. Anlamlar kelimelere dönüşürken dil, dünyevi söylemin sözlü dışsallaşmasının olanaklılığını yaratmış ve tanzim etmiştir. Erkek egemenin, insan yaşamının ve doğanın üzerinde hüküm sürme gayreti, onun, bütün bir insanlık algısını yapılandırma, yönetme, ele geçirme, yönlendirme çabası içinde olmasını gerektirmiştir.

"Birlikte Değiştireceğiz" Konferansı ve Değişim Umudu

6 Haziran 2022 Pazartesi

Didem Göçer

"Birlikte Değiştireceğiz" Konferansı ve Değişim Umudu

Yirmiden fazla kurum temsilcisinin konuşması ile yaklaşık beş saat süren toplantı, belki de kurulacak uzun dönemli işbirlikleri için şimdiden bir umut yaratmış durumda. İçinden geçtiğimiz ve hiçbirimizin olağan sayamayacağı bu dönemi seçimde sonlandırabilmek için hâlâ vaktimiz var.

4 Haziran 2022 Cumartesi

Gözde Yılmaz (Söyleşi)

Karanlık Zamanlarda Kardeşlik Söylemi

Psikanalist Şahap Eraslan ile Söyleşi

Fransız Devrimi’nde kardeşlik söylemi ilkin, ilerici ve devrimci bir söylemdi. Kral ve soylular kendilerini, halk ve Tanrı arasında bir yerde görüyorlardı ve kardeşlik söylemi, onları bizim hizamıza çekti. Fakat dediğim üzere, sonu iç açıcı olmadı. Kardeşlik ilişkiden doğar, otorite yasalarla kardeşlik yaratamaz. Yugoslavya’da, Sovyetler’de birbirlerine kardeşim diye seslenenlerin çoğu, düzen yıkıldığında birbirlerini öldürmeye başladılar.

"Ne Yapıyoruz'dan Daha Önemlisi, Nasıl Yapıyoruz..."

31 Mayıs 2022 Salı

Tanıl Bora (Söyleşi)

"Ne Yapıyoruz'dan Daha Önemlisi, Nasıl Yapıyoruz..."

20. Yılında Anadolu Kültür ve Osman Kavala - Asena Günal ve Övgü Gökçe Yaşa ile Söyleşi

Sivil toplum alanına girişi 1999 depremi ardından önayak olduğu dayanışma faaliyetleriyle başlayan Osman Bey, aciliyet dayatan durumlara çok duyarlıdır. 2011 Van depreminden sonra çocuklarla yapılan fotoğraf atölyesi, Ezidi mülteci çocukların eğitimlerinin kesintiye uğramamasına yönelik çalışmalar ve Suriyeli mülteci çocuklar için hazırlanan çift dilli kitaplar hep onun fikri.

Kimlik Politikalarının Faydası ve Faydasızlığı

2 Haziran 2022 Perşembe

Rebecca Tuhus-Dubrow (Söyleşi)

Kimlik Politikalarının Faydası ve Faydasızlığı

Olúfẹ́mi O. Táíwò ile Akademi, Elit Sınıf ve Politikanın Geleceği Üzerine Söyleşi

Birlikte örgütlendiğimiz insanları sadece bir aracı olarak görmemeli, onlara kendi içlerinde bir amaç olarak muamele edip değer vermeliyiz –Kant'ın dilini kullanmak istemezdim ama bunu doğru söylemiş. Başka insanlar bizim politik amaçlarımıza ulaşmamıza aracılık eden insanlar değildir sadece, değil mi? Adaleti önemsiyorsak ve günün sonunda adalet dediğimiz şey başka insanlara verdiğimiz önemin somutlaşması ise, o zaman insanlara aletler gibi yaklaşmamız çok anlamsız.

30 Mayıs 2022 Pazartesi

Mete Kaan Kaynar

İnsan Hakları, Sığınmacılar, Zenofobi

Gerekli koşullar vuku bulduğunda sığınmak, bir “hak”tır, “evrensel” bir hak; bir “insan hakkı”dır. Sığınmacıları kendi iktidarının sigortası ve Batı’ya karşı elinde bir koz olarak kullanmaya çalışan AKP’nin de, kullandıkları zenofobik dili TBMM’de elde edecekleri sandalyenin malzemesi, çapsız politik argümanlarının mezesi yapmaya teşne muhalefet partilerinin de tercihen beynine yazmasını istediğim şey budur.

27 Mayıs 2022 Cuma

Slavoj Zizek

Rusya'nın Yeni Küreselleşme Önerisi

Putin'in politikalarıyla büyük Rus kültürü arasında katı bir ayrım yapmak gerektiğini sıklıkla işitiyoruz ancak bu ayrım çizgisi göründüğünden çok daha geçirgen olabilir. Ukrayna krizini yıllar yılı müzakerelerle çözmeye dönük sabırlı çabalarından sonra Rusya'nın en sonunda Ukrayna'ya saldırmak zorunda kaldığı fikrini kesinlikle reddetmeliyiz – birisi hiçbir zaman koca bir ülkeye saldırmak ve onu yok etmek zorunda değildir.

26 Mayıs 2022 Perşembe

Gözde Yılmaz

Demokratik Tövbe

AKP hükümetinin Kemalizm’den devraldığı bu demokratik tövbe mirası, ona kendi idam sehpalarını kurduruyor; bu sehpalarda, kendi ideolojisi çerçevesinde tanımladığı düşmanlarını -‘’nifak’’ çıkaranları- öldürmeden önce tövbeye davet ediyor. Bu tövbe, Cumhurbaşkanı’nın, uygun gördüğü ‘’atanmış suç’’ dolayısıyla ''adalet'' yoluyla yargıladığı sanığın, bu atanmış suçu kabul edip etmediğini önemsemeksizin, kamuya, sanık üzerinde ve toplumun tümünde kurduğu ‘’kutsal’’ hâkimiyeti imliyor.

24 Mayıs 2022 Salı

İsmet Melenağzı (Söyleşi)

Ankara Öykü Günleri Üzerine

Pelin Buzluk’la Söyleşi

Bu yıl öykü günlerinin odağına bu temaları almamızın nedeni, uzun zamandır gündemi belirleyen olgulardan biri olan göçün tarihine, edebiyattaki karşılığına öykülerden bakmak istememizdi. Böylece gurbetçi işçilerin, gurbete gelin gidenlerin, tehcire, sürgüne, mübadeleye maruz kalanların, iltica etmeye mecbur bırakılanların öykülerdeki görünürlüğü sayesinde çok yönlü bir bakış elde etmeyi umduk.

Yeni Nesil Irkçılık ya da Irkçılığın Yeni Sürümü

23 Mayıs 2022 Pazartesi

Zehra Çiğdem Özcan

Yeni Nesil Irkçılık ya da Irkçılığın Yeni Sürümü

Savaştan ve yoksulluktan kaçan insanları nazik kelamlarla dışlamak yerine, bu koşullarının düzeltilmesi için alınacak önlemlerle, izlenecek yöntemlere kafa yormak, ulus-devletçi ezber değerleri savunmak yerine göçmenlerle güçlü bağlar kurarak onlar için daha iyi bir yaşamın yollarını aramak -evet burada, Türkiye’de- sosyalistlere, komünistlere ya da anarşistlere daha çok yakışır.

Af Örgütü “Irk Ayrımını İnkâr” Duvarını Çatlatıyor

21 Mayıs 2022 Cumartesi

Rachad Antonius, Yakov M. Rabkin

Af Örgütü “Irk Ayrımını İnkâr” Duvarını Çatlatıyor

Dünya çapında faal İsrail lobileri iyi organize olmuş, yüksek motivasyonlu ve mali destek gören yapılardır. Bu lobiler, İsrail’i kendi kurtuluşçu (mesihçi) ümitlerinin vücut bulmuş hali olarak gören milyonlarca Siyonist Hıristiyan’a ve yine İsrail’i varoluşlarının merkezine koymuş çok daha az sayıdaki Yahudi’ye bel bağlamışlardır. İsrail ayrıca ona müdanasız dışlayıcı milliyetçiliğin bir örneği olarak hayranlık duyan sağcı politik hareketlerin tam desteğinin de keyfini sürüyor.

Algının Kanlı Dönüşümü Bölüm II: Buffalo Tops Süpermarket Saldırısı

19 Mayıs 2022 Perşembe

Devrim Deniz Erol, Osman Burak Tosun

Algının Kanlı Dönüşümü Bölüm II: Buffalo Tops Süpermarket Saldırısı

Gendron’un katliamı bir kopya cinayeti (copycat) andırıyor. Amerikan kültüründen aşina olduğumuz bu cinayetler, kopya katliama dönüşüyor. Müslümanların yerini, zenciler alıyor. Gendron, bilgisayarların ve ağların dijital evreninde her şeyi copypasta yaptığı gibi katliamı da kopyalıyor. Gendron’un, anti-Semitik zihniyetinin temelini ise, Kilise’nin İsa’nın ölümünden Yahudileri sorumlu tutmasına kadar götürmek mümkün.

17 Mayıs 2022 Salı

Ekin Kadir Selçuk

Atiba Hutchinson’a Güzelleme

Atiba’nın 1 Mayıs işçi ve emekçi bayramını kutlamışlar. Çağımızın endüstriyel futbol çağı olduğunun, futbolcuların ne kadar büyük paralar kazandığının farkındayım elbette. Bu yorumu yazanların da farkında olduğuna kuşku duymamız için bir sebep yok. Buna rağmen böyle bir günde akıllarına Atiba’nın gelmesinde bir ‘hikmet’ aramak gerekmez mi? İşçi, emekçi bayramı kutlanacak bir futbolcu düşünüldüğünde Atiba’dan başkasının isminin zikredilmesi mümkün mü?

13 Mayıs 2022 Cuma

Sevinç Doğan

İyi Düşünmek Üzerine

Kendimi bir türlü pozitif düşünemeyen bir başarısızlık projesi gibi görmeye meyil ederken (neyse ki gülümsüyorum!), aslında hikâyenin bu kadar basit olmadığını da hatırlatıyorum kendime. Ne de olsa sosyolojiye inancım kendime olandan fazla. Son kertede her birimiz koşulların birer ürünüyüz.. Koşullar değil mi ki duygularımızı, düşüncelerimizi ve hatta bedenlerimizi şekillendiren?