Gazze’de Süregiden Soykırım ve İsrail-Filistin İlişkileri üzerine
29 Eylül 2024 Pazar
Etienne Balibar
Gazze’de Süregiden Soykırım ve İsrail-Filistin İlişkileri üzerine
İsrail kendisini her zaman anti-semitizm tehdidi altındaki dünya Yahudilerinin ihtiyaç duyduğu bir ‘sığınak' olarak sunuyor ve bu da ona ne pahasına olursa olsun kendisini 'savunma' hakkı veriyor. Ancak Auschwitz'te ölen bir Vel'd'Hiv sürgününün torunu, Shoah anısının “Yahudi halkını korumak” bahanesiyle sömürgeciliği, apartheid'ı, baskıyı ve hatta imhayı meşrulaştırmak için sürekli olarak kullanılmasını kabul edemez.
Savaş Karşıtı Sürgünler Risk Altında
25 Eylül 2024 Çarşamba
Lilia Yapparova
Savaş Karşıtı Sürgünler Risk Altında
Kazakistan'da Moskova'nın talebi üzerine tutuklanan ve yerel bir hapishanede aklını yitiren bir ses eğitmeni var. Karadağ'da, Rusya'nın talimatıyla ve İnterpol aracılığıyla gözaltına alınan yaşlı bakım hizmetleri veren bir kadın var. Öğrencilerine Rusların Bucha’da işlediği suçları anlattığı için Ermeni sınır muhafızları tarafından tutuklanan bir öğretmen. Bir oyuncak dükkânı sahibi, yüksek yapılarda çalışan bir inşaat işçisi, bir punk rock müzisyeni vd. Kremlin'in dünya çapındaki baskı ağına yakalanan insanlara sadece birkaç örnek.
Üretip de Tüketmemek Bir Çin’e mi Mahsus?
18 Eylül 2024 Çarşamba
Onur Türkmen
Üretip de Tüketmemek Bir Çin’e mi Mahsus?
Çin artan tepkilerin farkında ve çözümler bulmaya çalışıyor. Gerekirse "mavi boncuk" dağıtıp üreticilerini bu ülkelere yatırıma yönlendiriyor, gerekirse ülkeleri karşılıklı vergi koymakla tehdit ediyor. Her ne olursa olsun, Çin’in üretim bazlı büyümesinin sürdürülebilir olduğunu söylemek çok olası değil. Kapitalizmin en büyük dişlilerinden biri, belki de en önemlisi, tüketim. O olmadan büyümek de çok olası değil.
Evin Sosyolojisi: Pürüzsüz, Modern Yaşamlar
13 Eylül 2024 Cuma
Nur Öztürk
Evin Sosyolojisi: Pürüzsüz, Modern Yaşamlar
1950'li, 1960’lı yılların renk, boyut ve formuna sahip kahve makineleri günümüzde tekrar birebir aynı şekliyle üretiliyor. Tost makinesinin de vintage olması ve kahve makinesiyle uyum sağlaması; diğer mutfak eşyalarıyla da sadece mekânsal ve form benzerliği açısından değil ‘ahlaki’ bir birliktelik sağlıyor. İşlevini yerine fazlasıyla getiren aletler simgesel olarak da kendinden emin bir duruş sergileyerek nesnelere katılmak istenen ‘ruhun’ gururla taşındığını da gösteriyor.
Ladinler ve Sert Rüzgârlar - Doğa Katliamı ve Cinayetler
10 Eylül 2024 Salı
Özlem Şendeniz
Ladinler ve Sert Rüzgârlar - Doğa Katliamı ve Cinayetler
Geçtiğimiz son 20 yılda Doğu Karadeniz’de, Türkiye’nin pek çok kırsalında olduğu gibi, tepkisel bir köylü-emekçi hareketi olarak çevre eksenli toplumsal hareketlerin yükseldiğini gördük. Bir süredir artış gösteren tehdit algısının sonucunda 3 Eylül 2024 Salı günü işlenen bir cinayet ile, bu hareketlerin yeni bir evresi başlamış gibi görünüyor. En azından yerelde örgütlü veya örgütsüz çevre mücadelesi sürdüren aktörlerin bilinçdışından onlara seslenen şüphe, bu yönde.
Toplumsal bir Vazife olarak “Zor Kişiliklerle Yaşamak
9 Eylül 2024 Pazartesi
Ali Eren Demir
Toplumsal bir Vazife olarak “Zor Kişiliklerle Yaşamak
İspanya’daki Mondragon Kooperatifi, çalışanlarının şirketin yönetiminde söz sahibi olduğu bir modelle, ekonomik zorluklara karşı daha dirençli ve memnuniyet oranı yüksek bir yapı oluşturmuştur. Almanya’daki "Stadtteilmütter" projesi, göçmen kadınları eğiterek yerel topluma entegre etmeyi ve kültürlerarası anlayışı artırmayı başarmıştır. İzlanda’daki gençlik programı, gençlerin madde kullanımını azaltırken boş zamanlarını spor ve sanata yönlendirmelerine yardımcı olmuştur.
Âlâsı Bizde: Uluslararası Alternatif Sağ
4 Eylül 2024 Çarşamba
Sami Özbil
Âlâsı Bizde: Uluslararası Alternatif Sağ
Şayet böyleyse Türkiye’de geniş bir aktivist ve taraftar bulması beklenir bu akımın. Ya da sağ muhitte bu öncülleri eşelemeye hevesli bir grubun mihnet çekmeden öne çıkıp kendinden bahsettirmesi. Siyasal ve teorik bakımdan birbirinden fikir devşirilen ortaklıklarda eşitlik hasımlığı başta, kitabın başka yerlerinde değinilen öteki karşıtlıkların alıcısı olacak nesiller yetiştirilmek istendi buralarda. Kayseri son değil dolayısıyla, istisna hiç.
Almanya AfD ile Mücadele Etmeye Gerçekten İstekli mi?
31 Ağustos 2024 Cumartesi
Peter Kuras
Almanya AfD ile Mücadele Etmeye Gerçekten İstekli mi?
AfD'nin kayda değer bir siyasi güç elde etmesini engelleyen baraj, en azından şimdilik, yerinde dursa da, partinin fikirleri ve seçim taktikleri sessizce ana akım haline geldi. Şansölye Olaf Scholz, Der Spiegel'in kapağında “büyük çapta” sınır dışı etmeler için çağrıda bulunmaya istekli görünürken veya Yeşiller Partisi lideri Robert Habeck, korku ve yabancı düşmanlığı üzerinden siyaset yapmaktan memnun iken, AfD'ye ihtiyaç var mı?
Tarım-Sen Genel Başkanı Umut Kocagöz ile Çiftçi İsyanları Üzerine Söyleşi
28 Ağustos 2024 Çarşamba
Tanıl Bora
Tarım-Sen Genel Başkanı Umut Kocagöz ile Çiftçi İsyanları Üzerine Söyleşi
İnsanlar bugün Türkiye'de çiftçilerin bir eylemlilik içerisinde olduğunu farklı biçimlerde hissediyor. Münferit yapılan bir eylem ya da daha doğru ifade edecek olursak gösterilen bir tepki bile bu Çiftçi İsyanının bir parçası olarak zihinlerde anlam kazanıyor. Sokak röportajı kıvamındaki tarlalarda yapılmış röportajlar bile bu isyanın münferit ya da tekli değil kolektif sözcülüğü olarak topluma mesajını iletiyor.
Trumpçı Pedagojiyle Mücadele Etmek
26 Ağustos 2024 Pazartesi
Kenan Çayır
Trumpçı Pedagojiyle Mücadele Etmek
Popülist siyasetin bir ortak noktası da eğitime olan özel ilgileri. Zira iki karşıt grup denkleminde eğitim, elitlerin kontrolünde olan bir alan olarak konumlandırılıyor. Bu çerçevede popülizm belirli bir pedagoji de öneriyor. Yazıda ‘Trumpçı pedagoji’ olarak anacağım ama farklı ülkelerdeki popülist liderlerin de takip ettiği bu pedagojinin izlerini Trump’ın 1776 Projesi’nde sürmek mümkün.
Değişim: CHP ve Türkiye
23 Ağustos 2024 Cuma
Oktay Orhun
Değişim: CHP ve Türkiye
31 Mart Seçimleri, CHP’deki değişimin (daha doğru bir söyleyişle değişim olasılığının) seçmen tarafından inandırıcı bulunmasıyla ve dahası –moda finans tabiriyle– satın alınmasıyla, kısmen açıklanabilir. Partiler düzeyinde dağılan kurumsal muhalefet blokunun tabanda belirmesi de seçim sonuçlarını etkileyen bir diğer önemli etken; ama buna seçimin yerel niteliğinin pekiştirici etkisini ve stratejik oy verme eğilimlerindeki dönemsel değişkenleri de peşi sıra eklemeliyiz.
Filistin’i Anlamak için Hind Rajab’ın Son Anlarına Geri Dönün
19 Ağustos 2024 Pazartesi
Owen Jones
Filistin’i Anlamak için Hind Rajab’ın Son Anlarına Geri Dönün
Eğer İsrail'in Gazze'yi hedef alan şiddetli saldırılarının doğası hakkında şüpheniz varsa, bu küçük kızı hatırlayın. Hind Rajab, sevimli bir gülümsemesi olan beş yaşında bir Filistinliydi. 29 Ocak sabahı, teyzesi, amcası ve birkaç kuzeni ile birlikte bir Kia Picanto'ya bindi. Gazze Şehri'nin Tel el-Hava semtinden kaçmaya çalışıyorlardı. İsrail ordusu araca ateş açtı ve içerideki herkes öldü; Hind ve 15 yaşındaki kuzeni Layan hariç.
Wattpad Sakıncalı! Ya Gerçek Hayat?
17 Ağustos 2024 Cumartesi
Burcu Şenel
Wattpad Sakıncalı! Ya Gerçek Hayat?
Wattpad her ne kadar son günlerde erişim engeli haberleriyle gündeme gelmiş gibi görünse de aslında platformun yasaklanmasına dönük tartışmalar çok daha önce başlamıştı. Yeni Akit, Yeni Şafak, A Haber gibi mecralarda 2017 yılından bu yana yayınlanmış “Çocukları bekleyen kitap tuzağı”, “Wattpad'de büyük tehlike! Gençleri zehirliyorlar”, “Bakanlık Wattpad’e müdahalede bulunmalı” gibi başlıklarla yapılmış haber ve içerikler var.
Eskişehir'de Bir Nazi: Nefret İklimi ve Körükleyicileri
15 Ağustos 2024 Perşembe
Can Arslan
Eskişehir'de Bir Nazi: Nefret İklimi ve Körükleyicileri
Olay sosyal medyada gündem olduktan sonra bu nefret iklimini körükleyenler ve onların müritleri; bu saldırının münferit bir eylem, saldırıyı gerçekleştiren 18 yaşındaki A.K.'nın ise sıradan bir "mass murderer" olduğunu vurgulamaya başladılar. Onlara göre bu genç; aşırı radikalleşmiş ve dünyadaki muadilleri gibi çevresel faktörlerden vareste, tekil bir saldırgandı.
CHP’nin Paris Seferinden Kalanlar
14 Ağustos 2024 Çarşamba
Bilal Ata Aktaş
CHP’nin Paris Seferinden Kalanlar
CHP’nin mevcut siyasi denklemde taşıyıcı lideri olan İmamoğlu, bu etkinliği kişisel imajını Avrupai değerler üzerinden güçlendirmek ve uluslararası arenada güçlü bir vitrin oluşturmak için kullanıyor. Fakat 2036 olimpiyatlarına ev sahipliği yapacak şehrin 2027-2028 yılına kadar açıklanması ancak mümkün. Bu yüzden cumhurbaşkanlığı seçimlerinin yapılacağı 2028 yılına kadar, bu tür etkinliklerle kendi profilini güçlendirecek stratejik hamleler yapmak istiyor.
Güzel Günler Mazide Kaldı: 2000'ler Nostaljisi
11 Ağustos 2024 Pazar
Can Arslan
Güzel Günler Mazide Kaldı: 2000'ler Nostaljisi
Son zamanlarda ise Z kuşağı çevrelerde göze çarpan yeni bir nostalji temayülü de 2000'ler nostaljisidir. Birçok kişinin "Daha 2000'li yıllardan bu yana ne geçti ki nostaljisi olsun?" diyesi gelecektir. Lakin çevresel faktörlerin de tesiriyle hızlanan nostalji inşası, yeni de değil epeydir iş başında. Hatta Türkiye'nın sosyal medya geçmişi ayrıntılı olarak tetkik edildiğinde bu nostaljinin, 2017-2018 gibi filizlenmeye başladığı görülecektir.
Amerika'da Demokrasi Oyunu
9 Ağustos 2024 Cuma
Ali Demir
Amerika'da Demokrasi Oyunu
Biden yaşlı, yorgun, unutkan ve aklı başka yerde, hatta aklı dengesi yerinde değildi gibiydi. Biden'ın bu izlenimin gerçeği yansıtmadığını, hatta tersini iddia eden tüm güçlü niyet beyanlarına rağmen, bu yargı takip eden günler ve haftalarda daha da pekişti. Gelinen noktada, 21 Temmuz 2024 Pazar günü, Biden başkanlık seçimlerinden resmen çekildi ve başkan yardımcısı Kamala D. Harris'i başkan adayı olarak desteklediğini dünyaya duyurdu.
Dünden Bugüne Filistin ve Gazze Savaşı
6 Ağustos 2024 Salı
Abdullah Kıran
Dünden Bugüne Filistin ve Gazze Savaşı
7 Ekim’de Hamas’ın İsrail’e yönelik saldırılarıyla başlayan ve aylardır devam eden Gazze’deki dram ne zamana kadar devam eder? Bu soruna insani ve vicdani bir çözüm bulmak mümkün mü? Arap dünyasının Filistin meselesindeki tavrı doğru ve ilkeli bir tavır mıdır? Bütün İslam ülkeleri Filistin dostu ve taraftarı mıdır?
Ağır Yumruklar, Hafif Hormonlar ve Tabii Olimpiyatlar: Hamasetin Kimerik Kimyası
4 Ağustos 2024 Pazar
Özen B. Demir
Ağır Yumruklar, Hafif Hormonlar ve Tabii Olimpiyatlar: Hamasetin Kimerik Kimyası
Imane Khelif’in ağır yumruklarının “maskülen” bulunduğu besbelliydi. Kadınlar klasmanında yarışıyordu ancak “fırıncı küreği gibi elleri”, “adeleli beden proporsiyonu” ile “tam bir erkek gibi”ydi o. Bir “trans kadın” olabilir miydi; yo, hayır. Federasyonların beyanatı, Spor Tahkim Mahkemesi içtihatları, olimpiyat komitesinin (IOC) kararları imdadımıza yetişmişti çünkü.
Yoksulluğumuzun Çeteci Şövalyeleri
2 Ağustos 2024 Cuma
Cemşid Bilmez
Yoksulluğumuzun Çeteci Şövalyeleri
Garibanın kendisiyle hemhal olduğunu düşündüğü kişi sahneden iner inmez koşullar bakımından kesin fakat değer ölçüleri bakımından göreli diyebileceğimiz mutlu yaşamına katılır. O sanatçılığından öte daha çok bir müteşebbistir. İnşaattan hizmet sektörüne kadar birçok farklı alanda varlık göstermiştir. Bu sebeple eskilerden dünyamıza sızan ne bir baba ne bir abla biz yoksullara umut olabilir.
Hayvanları Korumama Kanunu ve “Toplumu Kutuplaştırma”
31 Temmuz 2024 Çarşamba
Abdullah Onay
Hayvanları Korumama Kanunu ve “Toplumu Kutuplaştırma”
Mevcut iktidarın “sokak hayvanları” sorununa nihai çözüm arayışında 150 yıldır denenmiş katliama dayalı “çözüm”ü ısıtıp piyasaya sürme çabası karşısında, ortaya çıkan toplumsal tepkiler üzerine, 12 Eylül’ün ezbere soktuğu bu endişe yine zuhur etti. Sokak hayvanlarına dair çıkarılmaya çalışılan yasaya ilişkin ortaya çıkan kutuplaşma da gayet hayırlı bir kutupsallaşmadır. Yirmi yıl bir iktidarın değirmenine su taşıyan kutuplaşmalardan daha sahicidir.
“Şu Bizim Sosyalist İşçi Partisi”ne Zeyl: Aybar’ın Hakkı Aybar’a…
31 Temmuz 2024 Çarşamba
Çağatay Anadol
“Şu Bizim Sosyalist İşçi Partisi”ne Zeyl: Aybar’ın Hakkı Aybar’a…
İleri sürmek istediğim tez şöyle özetlenebilir: Mehmet Ali Aybar başlangıçta tıpkı Boran ve Aren gibi Sovyetleri sosyalizmin merkezine koyan bir “habitus” içinde yer alıyorken, 1950’lerin ortalarından itibaren bundan uzaklaşmaya başlamış ve zamanla tamamen koparak, dönemin ünlü Fransız aydınlarını da kapsayan, düşünsel sınırları çok daha geniş bir “habitus”ta nefes alıp vermeye başlamıştı. Bizim göremediğimiz, “görmek istemediğimiz” olguları Aybar bu farklı “habitus”un eleştirel mercekleri sayesinde görmüştü.
Hayvan ve Vicdan Meselesi
30 Temmuz 2024 Salı
Zehra Çiğdem Özcan
Hayvan ve Vicdan Meselesi
Halk açısından önemli olansa, kendi istek, talep ve arzularını iktidara dayatmaktır. Bu dayatma için de halkın, eşit olmasa bile en azından bariz bir güce sahip olması gerekir; aksi takdirde işi iyilik kötülük meselesine hapsederek iktidarın vicdanına seslenmek hiçbir şeyi değiştirmeyecek, siyasi iktidarlar yönünden hiçbir zaman bir anlamı ya da yaptırımı olmamış ahlâki kavramlar boşlukta sallanıp duracaktır.
“Sınırlı bir Dünya’da Sınırsız Büyümeyle Nereye...”
27 Temmuz 2024 Cumartesi
Emet Değirmenci (Söyleşi)
“Sınırlı bir Dünya’da Sınırsız Büyümeyle Nereye...”
Fikret Başkaya ile Son Kitabı Üzerine Söyleşi
İhtiyaçlar sonsuzdur tekerlemesi, sınırsız üretimi meşrulaştırıp dayatmak üzere peydahlandı. Her şeyin sınırlı olduğu bir dünyada ihtiyaçlar niye sonsuz olsun? Yeşil teknoloji retoriği, kapitalizme “yeni değerlenme” alanları açmanın aracı. Bu dünyada “yeşil teknoloji” diye bir şey mümkün değildir. Sermaye her tökezlediğinde, kendini yeniden üretmekte zorlandığında bir ‘yenilik’ peydahlayarak yeni değerlenme alanlarına, ürünlere, dolayısıyla yeni piyasalara kavuşuyor. Petrol ve doğal gazla değil de elektrikle yol alan arabaya “temiz araba” diyorlar.